Payola στην αμερικανική μουσική βιομηχανία είναι η παράνομη τακτική πληρωμής ή άλλης προσφοράς από δισκογραφικές εταιρίες ή ιδιώτες για την μετάδοση ηχογραφήσεων από το ραδιόφωνο, όπου το τραγούδι παρουσιάζεται ως τμήμα της κανονικής εκπομπής.
Σύμφωνα με την αμερικάνικη νομοθεσία (47 USC / 317) ένας ραδιοφωνικός σταθμός μπορεί να παίξει ένα συγκεκριμένο τραγούδι επί πληρωμή, αλλά αυτό πρέπει να διευκρινίζεται στον αέρα ως χορηγούμενο πρόγραμμα και η μετάδοση του τραγουδιού δεν πρέπει να θεωρείται ως «κανονική μετάδοση».
Οι περισσότεροι ραδιοφωνικοί σταθμοί στις ΗΠΑ δίνουν αυτόματα τον αριθμό μεταδόσεων όλων των τραγουδιών σε υπηρεσίες που με την σειρά τους δίνουν τις πληροφορίες σε περιοδικά όπως το Billboard και το Radio & Records. Παλιότερα υπήρχαν και άλλα περιοδικά όπως το Cashbox και το Record World. Όσο πιο πολλές μεταδόσεις έχει ένα τραγούδι τόσο πιο ψηλά σκαρφαλώνει στον εβδομαδιαίο κατάλογο επιτυχιών.
Payola είναι η σύντμηση των λέξεων pay (πληρωμή) και Victrola (μάρκα φωνογράφου που έπαιζε δίσκους LP) και προστέθηκε στην αγγλική γλώσσα μέσω της βιομηχανίας των δίσκων.
Η πρώτη δικαστική απόφαση που αφορούσε περίπτωση δωροληψίας (payola) ήταν το 1960. Ο ντισκ τζόκεϊ Άλαν Φρηντ καταδικάστηκε για αποδοχή 2.500 δολαρίων, αλλά ισχυρίστηκε ότι ήταν δείγμα ευγνωμοσύνης, που δεν επηρέασε την μετάδοση τραγουδιών.
Πριν από την καταδίκη του Φρηντ, η δωροληψία πάντως δεν ήταν παράνομη ενώ η εμπορική δωροδοκία ήταν. Μετά την δίκη, ο νόμος περι αντι-δωροληψίας ψηφίστηκε και η δωροληψία έγινε πλημμέλημα με την επιβολή προστίμου έως 10.000 δολάρια και φυλάκιση 12 μηνών.
Οι δισκογραφικές εταιρίες με τον φόβο ολοκληρωτικής καταστροφής κατονόμασαν 25 κορυφαίους ντισκ τζόκεϊ. Ο Ντικ Κλαρκ γλίτωσε την καταδίκη όταν εγκαίρως πούλησε όλες τις μετοχές του από δισκογραφικές εταιρίες και συνεργάστηκε. Άλλοι δεν ήταν τυχεροί. Ο Φρηντ καταδικάστηκε, απολύθηκε απ’ όλες τις δουλειές του και πέθανε πάμφτωχος το 1965 σε ηλικία 43 χρονών. Ήταν ο άνθρωπος που είχε επινοήσει τον όρο rock’ n’ roll.
Το περιοδικό Billboard υποστήριξε ότι υπήρχε payola, με διάφορες μορφές, στην εποχή των μεγάλων ορχηστρών, στις δεκαετίες του ’30 και ’40 και πιο πριν στις επιθεωρήσεις του ’20.
Η δωροληψία στην δεκαετία του ’60 ευνοήθηκε από πολλούς παράγοντες, όπως η μόδα του ροκ’ ν’ ρολλ, η εμφάνιση των φθηνών δίσκων 45 στροφών, η επικράτηση με επιτυχία του στυλ “Top 40” στο ραδιόφωνο, η μεταπολεμική ευημερία και η εμφάνιση των εφήβων ως νέας οικονομικής δύναμης.
Οι μεγάλες δισκογραφικές εταιρίες κυκλοφορούσαν έως και 100 δίσκους 45 στροφών την εβδομάδα. Δεδομένου ότι το ραδιόφωνο ήταν το κύριο μέσο προώθησης για να ξεχωρίσει έστω και το 10% έπρεπε να βρουν τρόπο να πείσουν τους παραγωγούς να προτιμήσουν τα δικά τους τραγούδια.
Ένας ντισκ τζόκεϊ στο Σικάγο παραδέχτηκε ότι έλαβε 22.000 δολάρια για την μετάδοση – επανειλημμένα – ενός τραγουδιού.
Αλλά και καλλιτέχνες όπως ο Μπομπυ Ντάριν έπρεπε να υπερασπιστούν τον εαυτό τους ότι δεν πλήρωσαν για να εμφανιστούν σε δημοφιλή εκπομπή του Αλαν Φρηντ.
Σίγουρα οι ντισκ τζόκεϊ κέρδισαν πολλές χιλιάδες δολάρια για να παίξουν συγκεκριμένα τραγούδια. Οι αποφάσεις για την μετάδοση τραγουδιών βασίζονταν όχι στην κρίση εάν το κομμάτι ήταν καλό για μετάδοση αλλά στο ύψος των χρημάτων που το συνόδευαν.
No comments:
Post a Comment