Wednesday, November 10, 2010

ΓΙΟΥΠΙ ΓΙΑ ΓΙΑ

SHE’ LL BE COMIN’ ’ROUND THE MOUNTAIN

Ο πλήρης τίτλος της σύνθεσης είναι “She’ll be comin’ round the mountain (when she comes)”. Και υπάρχουν παραλλαγές όπου το “comin’” είναι “coming” και το “’round” είναι “around” ή το τραγούδι τιτλοφορείται “Coming ’round the mountain”. Θεωρείται τραγούδι του 1899. Οι στίχοι και η μουσική βασίζονται στην παραδοσιακή Αμερικάνικη μελωδία των μαύρων “When the chariot comes”, έναν υμνο-σπιρίτσουαλ ακόμα παλιότερο.
Το τραγούδι αυτό που συνήθως αναφέρεται στην κατηγορία των παιδικών ασμάτων για πρώτη φορά εκδόθηκε, ως παρτιτούρα, το 1927 στο “The American Songbag” του Carl Sandburg.
Κατά την διάρκεια του 19ου αιώνα διαδόθηκε στα Αππαλάχια Όρη όπου οι στίχοι άλλαξαν στην σημερινή τους μορφή. Αργότερα το τραγούδι πέρασε στα χείλη των εργατών που τοποθετούσαν τις σιδηροδρομικές ράγες στις κεντροδυτικές ΗΠΑ στην δεκαετία του 1890. Το στυλ του τραγουδιού θυμίζει την δομή πολλών φολκλορικών κομματιών της εποχής με «κάλεσμα» και «απόκριση».
Μολονότι δεν είναι ξεκάθαρο ποια είναι «αυτή» στην οποία αναφέρονται οι στίχοι μια εκδοχή προσδιορίζει ότι «αυτή» είναι η αμαξοστοιχία που θα περάσει όταν μπουν οι γραμμές από τους εργάτες. Μια άλλη εκδοχή υποστηρίζει ότι «αυτή» είναι η Mary Harris Jones (1837-1930) γνωστή και ως «Μητέρα» συνδικαλίστρια της εποχής, που πήγαινε και προωθούσε την δημιουργία εργατικών ενώσεων στα ανθρακωρυχεία των Αππαλαχίων και οι στίχοι μιλάνε, ακόμα, για την γιορτή που θ’ ακολουθούσε την άφιξη της.
Στην Αγγλία στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου οι μαθητές των σχολείων τραγουδούσαν “Ten German bombers” με την μελωδία του “She’ll be comin’ ’round the mountain”.
Οι Άγγλοι ποδοσφαιρόφιλοι το τραγουδούν τα τελευταία χρόνια, με ανοικτά χέρια, σαν αεροπλάνο που πετάει στον ίδιο σκοπό το “Ten German bombers” όταν η ομάδα τους παίζει στην Γερμανία και οι Αμερικανοί οπαδοί όταν η ομάδα τους παίζει στην Ευρώπη τραγουδούν την παραλλαγή
“If it wasn’t for the Yanks you’d all be Germans
if it wasn’t for the Yanks, if it wasn’t for the Yanks, if it wasn’t for the Yanks
you’d all be Germans!”.
Την σύνθεση έχουν κατά καιρούς ηχογραφήσει καλλιτέχνες όπως οι Four Freshmen με την ορχήστρα Stan Kenton, Connie Francis, Tex Ritter, Buffy Sainte-Marie, Pete Seeger, Fats Waller, Beatles, Mitch Miller, Chipmunks.
To 1932 το τραγούδι τιτλοφορήθηκε “She came rollin’ down the mountain” στην διασκευή των Arthur Lippman, Manning Sherwin, Harry Richman. Την διασκευή έκανε δημοφιλή η ορχήστρα του Harry Richman.
Στην Ελλάδα το τραγούδι έφθασε το 1945 με τους Βρετανούς στρατιώτες, τότε γράφηκαν και οι ελληνικοί στίχοι και βαπτίστηκε «Γιούπι για για». Τότε τους στίχους έγραψε ο Πωλ Μενεστρέλ (Γιάννης Χυδίρογλου), ενώ την μουσική φέρεται να συνέθεσε ο Jimmy Edwards (προφανώς διασκευαστής μόνο). Επίσης πέρασε και στα χείλη των ανταρτικων ομάδων της εποχής. Υπάρχει σε μια συλλογή με τον Γιώργο Τζαβέλα, ενώ ακόμα το ηχογράφησε ο Λουκιανός Κηλαηδόνης. Το «Γιούπι γιουπι για» του Δήμου Μούτση σε στίχους του Γιώργου Χρονά με ερμηνευτή τον Χρήστο Λεττονό είναι διαφορετικό τραγούδι.
Τα τελευταία χρόνια ακούγεται στα ελληνικά γήπεδα ποδοσφαίρου και με επίκαιρους στίχους έγινε τραγούδι-σύνθημα σε φοιτητικές πορείες.
Υπάρχει σε πολλές γλώσσες, όπως ισπανική ή γερμανική (“Von der blauen Bergen kommen wir”) και σε ορισμένες χώρες θεωρείται ως προσκοπικό τραγούδι.
Η σύνθεση ακούγεται στις ταινίες:
“Git along little doggies” (1937) τραγουδά το ακροατήριο σε ραδιοφωνικό διαγωνισμό
“I’ll take romance” (1937)
“Tangier” (1946)
“The last round up” (1947) από τον Gene Autry
“Bound and glory” (1976)

Υπήρξαν, επίσης, τέσσερις ταινίες με τίτλο “Comin’ round the mountain” το 1936 (με τον Gene Autry), 1940, 1949, 1951 (με τους Abbott & Costello), όπου προφανώς ακούγεται η σύνθεση.

No comments:

Post a Comment