«Φτάστε εσείς το παιχνίδι ισόπαλο μέχρι την παράταση κι αφήστε τα υπόλοιπα σε μένα», υποσχέθηκε ο «μάγος» της Πυλαίας, στους παράγοντες του Εθνικού Πυλαίας. Όντως ο «μάγος» τα κατάφερε κι ο Εθνικός, έφτασε στους οκτώ του Κυπέλλου Ελλάδος, αποκλείοντας ΠΑΟΚ, Παναχαϊκή κι Ηρακλή στους τρεις πρώτους γύρους. Έφτανε τα παιχνίδια ισόπαλα στην παράταση και μετά, κέρδιζε στο στρίψιμο της δεκάρας, αφού τότε δεν υπήρχε ο θεσμός των πέναλτι», διηγείται ο Σταύρος Πετρακόπουλος. Ο κορυφαίος στατιστικολόγος του ελληνικού ποδοσφαίρου, που πέρα από την ικανότητα που έχει με τους αριθμούς και τους συνδυασμούς των δεδομένων, θυμάται με απίστευτη λεπτομέρεια, ιστορίες από το παρελθόν.
Φωτογραφίες: Δώρα Τοπαλίδου (www.brightside.gr)
Εξηγεί στον συντάκτη του HumanStories, Αντώνη Ρεπανά, πώς έφτιαξε μια τόσο μεγάλη συλλογή για την Α΄ Εθνική του ελληνικού ποδοσφαίρου…
Ο «ΜΑΓΟΣ» ΤΗΣ ΠΥΛΑΙΑΣ ΚΑΙ Η ΔΕΚΑΡΑ
Είχαμε ραντεβού για να μου μιλήσει για το πρώτο του βιβλίο, αφιερωμένο στον ΠΑΟΚ, με τίτλο «Τα «μυθικά» του ΠΑΟΚ». Όταν έχεις απέναντι σου τον ΣταύροΠετρακόπουλο όμως, είναι αδύνατο να επικεντρωθείς σε ένα και μόνο θέμα. Είναι θησαυρός γνώσεων. Θυμάται ιστορίες που ίσως να μη θυμάται πλέον κανείς. Όχι μόνον από τις μεγάλες λεγόμενες ομάδες, αλλά κι από τις μικρότερες, όπως ο Εθνικός Πυλαίας. «Ήταν το 1966. Τότε ίσχυε το στρίψιμο της δεκάρας, το οποίο σταμάτησε το 1969 μετά τον τελικό Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός που τελείωσε ισόπαλος 1-1. Τότε ο διαιτητής, έστριψε την δεκάρα μπροστά στους δύο αρχηγούς, Δομάζο και Γκαϊτατζή και πριν αυτή πέσει κάτω, ο Δομάζος άρπαξε το κύπελλο και έκανε τον γύρο του θριάμβου. «Σιγά μην άφηνα το κύπελλο στους γαύρους. Αν ήθελαν να με γυρίζανε πίσω», παραδέχθηκε αρκετά χρόνια μετά ο τότε αρχηγός του Παναθηναϊκού. Έτσι σταμάτησε το στρίψιμο της δεκάρας και ξεκίνησαν τα πέναλτι, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά το 1974 στον τελικό ΠΑΟΚ – Ολυμπιακός, τον οποίο κέρδισε ο ΠΑΟΚ, με τον Κούλη Αποστολίδη να εκτελεί το τελευταίο πέναλτι», προσπαθεί να ολοκληρώσει την διήγηση του ο ΣταύροςΠετρακόπουλος, όμως δεν είναι εύκολο, αφού του έρχονται και νέα στοιχεία στο μυαλό: «Στους οκτώ του Κυπέλλου Ελλάδος, έχουν φτάσει συνολικά 84 ομάδες, στις 75 διοργανώσεις που έχουν ολοκληρωθεί, γιατί δύο δεν τελείωσαν ποτέ». Εκεί τον διακόπτω εγώ γιατί αν τον άφηνα, θα συνέχιζε να παραθέτει στατιστικά στοιχεία, νούμερα και ιστορίες από το παρελθόν.
ΤΑ «ΜΥΘΙΚΑ» ΤΟΥ ΠΑΟΚ
«Κύριε Σταύρο, ας μιλήσουμε για το βιβλίο», του λέω. «Α ναι το βιβλίο», διακόπτει τον ειρμό των σκέψεων του και συνεχίζει: «γράφτηκε με πολλή όρεξη και μεράκι. Σκεφτόμουν πως θα το γράψω. Αν έβαζα τους αγώνες αναλυτικά, από το 1959 έως το 2015 το βιβλίο θα γινόταν τεράστιο. Είναι 1778 οι αγώνες του ΠΑΟΚ. Βάλαμε λοιπόν τους αγώνες που έδωσε η ομάδα, ανά ημερομηνία. Έχει επεξεργασία. Bοηθάει πολύ τους παίκτες του στοιχήματος. Βλέπουμε για παράδειγμα, ότι 19 και 26 Φεβρουαρίου, ο ΠΑΟΚ δεν έχει κερδίσει ποτέ. Βλέπουμε ότι στις 5 Μαρτίου, δεν έχει κάνει ποτέ ήττα. Με τον Ηρακλή αντίπαλο τον Φεβρουάριο μήνα, δεν έχει ποτέ νίκη. Ο Ίβιτς, έχει πάει στο Καυταντζόγλειο σαν παίκτης του ΠΑΟΚ τρεις φορές και μια φορά σαν προπονητής. Όλα τα παιχνίδια, τελείωσαν ισόπαλα 1-1». Ο Πετρακόπουλος, έχει βουτήξει και πάλι στον κόσμο το αριθμών…
Η έκδοση του κ. Πετρακόπουλου για τον ΠΑΟΚ αποτελεί ένα «στολίδι» της στατιστικής…
ΕΝ ΑΡΧΗ ΗΝ… ΟΙ ΧΑΡΤΟΠΕΤΣΕΤΕΣ
«Κύριε Σταύρο, να σας διακόψω λίγο. Από πού ξεκίνησαν όλα αυτά; Η ενασχόληση σας με τους αριθμούς και τα στατιστικά του ποδοσφαίρου;» προσπαθώ να τον επαναφέρω στο θέμα της συνέντευξης. Ξαναβουτάει και πάλι σε έναν άλλο κόσμο. Πηγαίνει πολύ πίσω. Την δεκαετία του εξήντα, στο μικρό καφενεδάκι που διατηρούσε η μητέρα κι ο πατέρας του στον κεντρικό δρόμο των Σαράντα Εκκλησιών. Από εκεί ξεκίνησαν όλα και θυμίζουν παλιά ελληνική ταινία…
«Δεν είχε όνομα το καφενεδάκι», ξεκινά την διήγηση του και συνεχίζει: «Εκεί διάβαζα για να δώσω στο Πανεπιστήμιο. Το ραδιόφωνο έπαιζε, οι πελάτες μιλούσαν κι εγώ διάβαζα. Όλοι μου λέγανε: «είσαι τρελός που πιστεύεις ότι θα καταφέρεις να περάσεις στο πανεπιστήμιο διαβάζοντας με τόσο θόρυβο». Εκείνο το ραδιοφωνάκι, ήταν η απόλαυση μου τις Κυριακές. Είχε την περιγραφή από ένα και μοναδικό παιχνίδι, με ραδιοσχολιαστή τον Μιχάλη Γιαννακάκο, ο οποίος διέθετε εξαιρετική ικανότητα στον χειρισμό του λόγου. Η περιγραφή του, με συνέπαιρνε. Έπαιρνα χαρτοπετσέτες κι εκεί προσπαθούσα να ακούσω και να βγάλω την 11άδα. Μετά όταν έμπαινε το γκολ, το λεπτό, τον σκόρερ και τον τρόπο με τον οποίο το έβαλε. Από το 1963 άρχισα να καταγράφω όλα αυτά τα στοιχεία σε χαρτοπετσέτες. Το 1970, όταν τελείωσα το πανεπιστήμιο και τον στρατό, είπα να τακτοποιήσω λίγο τα στοιχεία που είχα μαζέψει και άρχισα να τα γράφω σε τετραδιάκια, με έναν τρόπο που επινόησα εγώ, ώστε σε έξι σελίδες να γράφεται η αγωνιστική περίοδος της κάθε ομάδας, με όλα τα στοιχεία. Μέρα, ώρα, γήπεδο, συνθέσεις, εισπράξεις, διαιτητές κλπ. Ήταν δική μου έμπνευση ο τρόπος αποτύπωσης των στοιχείων και σε αυτό με βοήθησαν τα μαθηματικά, στα οποία ήμουν πολύ καλός. Από μαθητής της τρίτης γυμνασίου μάλιστα, έκανα ιδιαίτερα σε μικρότερα παιδιά. Το πιο σημαντικό όμως, είναι ότι όλα τα στοιχεία που έχω συλλέξει, τα έχω επαληθεύσει κιόλας. Δεν είναι καθόλου εύκολο να επαληθεύσεις έναν απολογισμό 57 χρόνων».
Ορισμένα από τα ιδιαίτερα κι… αρχαία χειρόγραφά του, τα οποία κρύβουν στατιστικούς θησαυρούς!
Ο Σταύρος Πετρακόπουλος τελείωσε γεωπόνος, όμως δεν ασχολήθηκε ποτέ με την γεωπονία. «Τότε, έδινες σε κάθε σχολή ξεχωριστά» θυμάται και προσθέτει: «Εγώ τελείωσα το κλασικό γυμνάσιο, με 18 και 20 στα Νέα και τα Μαθηματικά. Μπορούσα να δώσω όπου ήθελα. Αναρωτιόμουν, να γίνω φιλόλογος και να διοριστώ; να γίνω μαθηματικός; Εκεί στο καφενεδάκι οι θαμώνες μου έλεγαν να γίνω γεωπόνος, επειδή μπορεί να μου έδιναν και κτήματα για να καλλιεργήσω. Εγώ δεν είχα καμία σχέση με αυτά. Αν δε δω μήλο στη μηλιά, δεν μπορώ να καταλάβω τι δέντρο είναι. Πείστηκα όμως κι έδωσα εξετάσεις. Πέρασα στην πρώτη σειρά. Στην έκθεση πήρα 8,5, γιατί ήμουν καλός και στην γραφή. Στην εφημερίδα «Αγγελιοφόρος», όπου τα κείμενα έπρεπε να είναι μικρά και περιεκτικά, με βοήθησε πάρα πολύ το ότι έγραφα ημερολόγιο για 22 συνεχόμενα χρόνια. Μέσα σε εννιά σειρές, έγραφα ότι είχε συμβεί ολόκληρη την μέρα. Ήταν ένα συμπυκνωμένο τέλειο νόημα. Αυτά που έγραφα, είχαν κι έναν ποιητικό χαρακτήρα. Έχω ήδη μια ανέκδοτη ποιητική συλλογή που έχω γράψει στο παρελθόν. Η ικανότητα μου στο να θυμάμαι, με βοήθησε στην βοτανολογία και στα μαθήματα που ήθελε μνήμη. Όταν τελείωσα την σχολή, αν διοριζόμουν σύντομα, ίσως και να έφευγα. Δεν ήθελα όμως να αφήσω μόνη την μητέρα μου. Ο πατέρας μου πέθανε όταν ήμουν 19 χρονών. Λίγο αφού είχα περάσει στο πανεπιστήμιο. Δυο ημέρες μετά το θάνατο του, η μητέρα μου άνοιξε μόνη της το μαγαζί. «Πρέπει να δουλέψω για να σε σπουδάσω μου είπε».
Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΛΙΑΝΗ
Αυτό ήταν το πρώτο κομμάτι της ιστορίας του κορυφαίου στατιστικολόγου του ελληνικού ποδοσφαίρου. Και το δεύτερο όμως, θυμίζει ελληνική ταινία.
Στη γωνία Βασιλίσσης Σοφίας και Πρίγκηπος Νικολάου – Εθνικής Αμύνης κι Αλεξάνδρου Σβώλου σήμερα- την δεκαετία του 60 και του 70 βρίσκονταν το καφέ «Άλφα». Ένα από τα πιο γνωστά στέκια των φοιτητών του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης. «Εκεί πήγαινε τότε και ο Γιώργος Λιάνης, που σπούδαζε στην νομική σχολή», λέει ο Σταύρος Πετρακόπουλος και συνεχίζει: «Στο καφέ Άλφα, πηγαίναμε όλοι. Στο υπόγειο μάλιστα, είχε ποδοσφαιράκια και μπιλιάρδα. Εκεί ερχόταν κάποιες φορές, ο Γιώργος Πουρλιώτης, που είχε παίξει ποδόσφαιρο στον ΠΑΟ Διοικητηρίου. Ήταν πρωταθλητής στο μπιλιάρδο. Είχε εξακόσιες καραμπόλες και κατέβαινε όλο το καφενείο στο υπόγειο για να τον δει. Εγώ λόγω του ότι ήμουν αριθμομνήμων και ότι είχα και διαίσθηση, ήμουν καλός στην ξερή. Είναι άλλωστε και το μόνο παιχνίδι που ξέρω να παίζω με χαρτιά. Ο Λιάνης, με είδε να παίζω και μου έκανε την εξής πρόταση: «Θα παίζουμε ζευγάρι. Όταν χάνουμε, θα πληρώνω εγώ. Όταν θα κερδίζουμε, θα μοιραζόμαστε τα κέρδη». Δέχθηκα και έτσι ξεκίνησε η σχέση μας. Την περίοδο από το 1963 έως το 1965, ο Λιάνης είχε αγωνιστεί στον Ηρακλή. Μια μέρα του λέω, είσαι ο 42ος παίκτης του Ηρακλή. Έχεις τόσες συμμετοχές και τόσα γκολ. Του έκανε εντύπωση αυτό που του είπα και με ρώτησε που το ξέρω. Του εξήγησα για τα στοιχεία που κρατούσα και μου πρότεινε να με πάει στην εφημερίδα Θεσσαλονίκη και τον Σταύρο Ρεπανά. Εκείνος έγραφε ήδη εκεί. Είχε πολύ καλή πένα. Είχε ξεκινήσει από το αθλητικό ρεπορτάζ κι είχε περάσει μετά στο καλλιτεχνικό. Μια Τετάρτη, με παίρνει και πηγαίνουμε στον Ρεπανά που ήταν ο διευθυντής του αθλητικού τμήματος. Μου λέει «φέρε να δούμε τι είναι αυτά που γράφεις». Την Κυριακή το βράδυ, μετά το παιχνίδι της Τούμπας, ανάμεσα στον ΠΑΟΚ και τον Ηρακλή που τελείωσε ισόπαλο 1-1 με σκόρερς τους Σαράφη και Αηδηνίου, πήγα τα πρώτα μου στατιστικά στην εφημερίδα «Θεσσαλονίκη». Τα είδε ο Ρεπανάς και μου ζήτησε να φέρνω κάθε Κυριακή. Ο Σωτήρης Θεολογίδης, ήταν ο «νουνός» της στήλης μου, που ονομάστηκε «στατιστική αναδρομή» και διατηρήθηκε για 25 χρόνια.
Ξεκινώντας να γράφω, είδα ότι είχα πολλά στοιχεία για τους ΠΑΟΚ, Άρη και Ηρακλή, όχι όμως και για τις υπόλοιπες ομάδες. Είπα από μόνος μου ότι δε γίνεται έτσι και άρχισα να πηγαίνω στην βιβλιοθήκη της ΧΑΝΘ και να ψάχνω στοιχεία για όλες τις ομάδες. Ξεκίνησα από την περίοδο 1959-60 και άρχισα να καταγράφω. Είχα αφοσιωθεί. Δεν ήθελα ούτε να δουλέψω ούτε τίποτε. Μόνον να πηγαίνω στην βιβλιοθήκη και να καταγράφω. Έτσι δημιουργήθηκε το αρχείο μου, που είναι αποτυπωμένο σε αυτά τα παλιά τετράδια, τα οποία έχουν αρχίσει να φθείρονται».
Διάβαζε και την κάθε λεπτομέρεια, αφού τα αρχεία του αποτελούν μάρτυρα τρομερής δουλειάς μετά από κάθε αγωνιστική…
Η ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΣΤΗΝ «ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ» ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ
Ο μεγάλος φόβος του Σταύρου Πετρακόπουλου όλα αυτά τα χρόνια που κατέγραφε τα στατιστικά στοιχεία του ελληνικού ποδοσφαίρου, ήταν αν θα υπήρχε συνέχεια σε αυτό που έκανε, ή αν θα χάνονταν τα αρχεία του όταν εκείνος θα έφευγε από την ζωή.
«Τραβάει η φλέβα. Η κόρη μου η Ελένη έχει αρχίσει να ασχολείται και είναι πολύ καλή», μου λέει με ικανοποίηση και συνεχίζει: «Σπούδασε ιστορία και κοινωνική ανθρωπολογία στον Βόλο, όμως ίσως όπως κι εγώ, δε θα δουλέψει τελικά σε αυτό που σπούδαζε. Έχει μεγάλη κλίση στην στατιστική κι η ευχή μου είναι να γίνει η διάδοχος μου. Με βοήθησε πάρα πολύ στο βιβλίο για τον ΠΑΟΚ. Πλέον μπορεί να διαβάζει τα τετράδια μου και να ενημερώνει τα στατιστικά κάθε αγωνιστική. Πριν από 25 χρόνια άρχισα να την παίρνω μαζί μου στο γήπεδο και από το 2010 δεν έχουμε χάσει αγώνα. Ειδικά στον Ηρακλή, οι βετεράνοι όταν δεν την βλέπουν στο γήπεδο, ρωτάνε που είναι».
Ο Σταύρος Πετρακόπουλος στα γραφεία της ΕΣΗΕΜΘ, ψάχνει ενδιαφέροντα στοιχεία στο αρχείο της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας – Θράκης.
Η ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΞΑΝΘΗ ΚΑΙ ΤΟ «ΔΕΣΙΜΟ» ΜΕ ΤΗΝ ΑΚΡΙΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
Ο Σταύρος Πετρακόπουλος, είναι Ηρακλής. Ως γέννημα θρέμμα των Σαράντα Εκκλησιών, δεν θα μπορούσε να είναι τίποτε διαφορετικό. Το όνομα του όμως συνδέθηκε όσο κανενός άλλου δημοσιογράφου, με την ομάδα της Ξάνθης. Ήταν μάλιστα ο πρώτος δημοσιογράφος που σε περιγραφή αγώνα, αποκάλεσε την ομάδα της Ξάνθης, Σκόντα Ξάνθη.
«Στην Ξάνθη πρωτοπήγα για πρώτη φορά τυχαία, την χρονιά 1985-86 όταν έπαιξε η ομάδα για πρώτη και τελευταία φορά στην Γ’ εθνική», λέει και συνεχίζει: «Μάλιστα βάλαμε και στοίχημα με τον Άρη Πιαλόγλου, τον πρόεδρο της Ξάνθης, για το πόσες χρονιές η ομάδα αγωνίστηκε στην Γ’ εθνική. Εκείνος έλεγε περισσότερες από μια. Τελικά τον έπεισαν να μην βάλει στοίχημα μαζί μου και να δεχθεί αυτό που του έλεγα, ότι δηλαδή η Ξάνθη αγωνίστηκε μόνον μια χρονιά στην Γ’ εθνική μετά την δημιουργία της από την συγχώνευση του Ορφέα και της Ασπίδας το 1967. Μάλιστα, από την χρονιά που ανέβηκε στην Α’ εθνική, το 1989 δεν υποβιβάστηκε ποτέ κι αυτό είναι μεγάλο επίτευγμα. Το πρώτο παιχνίδι της Ξάνθης που περιέγραψα, ήταν τον Μάιο του 1986. Ξάνθη-Ολυμπιακός Βόλου 2-0. Νίκησε η Ξάνθη κι επανήλθε στην Β’ εθνική. Από τότε, άρχισα να πηγαίνω συνέχεια, γιατί ήταν μακριά και δε βόλευε τους υπόλοιπους συναδέλφους, επειδή πέρα από την ΕΡΤ είχαν υποχρεώσεις και σε κάποιες εφημερίδες που δουλεύανε. Θυμάμαι την πρώτη χρονιά στην Α’ εθνική. Η Ξάνθη έπαιξε το πρώτο της εντός έδρας παιχνίδι, την δεύτερη αγωνιστική με αντίπαλο τον Ηρακλή. Με διαιτητή τον Αδαμόπουλο και σκόρερ, τον Αχιλλέα Αδαμόπουλο. Ως δια μαγείας, κόλλησα με την Ξάνθη και τα πρώτα πέντε χρόνια που ήταν πέτρινα και κρατιόνταν με δυσκολία στην Α’ εθνική, ακόμη και στα παιχνίδια με αντίπαλο τον Ηρακλή που ήταν η ομάδα μου, ήθελα να κερδίζει η Ξάνθη ώστε να παραμένει στην μεγάλη κατηγορία. Ακόμη και τώρα, κάποιοι πιστεύουν ότι έχω καταγωγή από την Ξάνθη. Θυμάμαι ότι στις 13 Οκτωβρίου του 1991 ήμουν στο ξενοδοχείο Νατάσα. Εκεί, μου λένε ότι ο νέος μεγαλομέτοχος, ο Πανόπουλος, έχει κάνει συμβόλαιο κι ότι η ομάδα ονομάζεται πλέον Σκόντα Ξάνθη. Συμπλήρωσαν, ότι θα ήθελε στην μετάδοση να αναφέρω την ομάδα με το νέο της όνομα. Ήταν ένα παιχνίδι με αντίπαλο τον Πανιώνιο, στο οποίο κέρδισε η Ξάνθη με 2-1 και ήταν η πρώτη φορά που ακούστηκε στην ελληνική τηλεόραση το όνομα Σκόντα Ξάνθη. Όταν γύρισα στην Θεσσαλονίκη και πέρασα από την εφημερίδα, ο διευθυντής του αθλητικού, ο Σταύρος Ρεπανάς, με ωραίο τρόπο, μου είπε ότι έκανα λάθος. Ότι ήταν γκρίζα διαφήμιση και ότι ήταν λάθος».
Τελειώνοντας τη συνέντευξη, ο Σταύρος Πετρακόπουλος μας χάρισε ακόμη μια ιστορία, που έχει να κάνει με την ονομασία της συνοικίας των Σαράντα εκκλησιών. «Μας την είπε η δασκάλα μας στην Τρίτη δημοτικού». λέει και συνεχίζει: «Όλοι οι κάτοικοι των Σαράντα Εκκλησιών, ήταν από την Ανατολική Θράκη, όπως κι οι δικοί μου. Εκεί υπήρχε μια περιοχή που λέγονταν η εξοχική εκκλησία. Στα τουρκικά, η εξοχική εκκλησία, λέγοντα Κιρ Κλισέ. Αν όμως το προφέρεις Κιρκ Κλισέ, σημαίνει σαράντα εκκλησιές. Έτσι προέκυψε το όνομα. Δεν ήταν σαράντα οι εκκλησίες από εκεί που ήρθαν οι πρόγονοι μας».ΑΝΤΩΝΗΣ ΡΕΠΑΝΑΣ
No comments:
Post a Comment