Tuesday, October 23, 2012

ΣΤΗ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ ΠΙΝΟΥΝ ΤΟΝ ΚΑΦΕ ΤΟΥΣ ΣΕ ΑΜΦΟΡΕΑ


Μια μπλε κούπα του καφέ με αρχαιοελληνικές αναφορές και κιτς αισθητική αφηγείται την ιστορία της Νέας Υόρκης: οι New York Times επέλεξαν την ελληνική κούπα (greek cup of coffee) ως ένα από τα 50 εμβληματικά αντικείμενα της πόλης.
Ήρθε η ώρα να γνωρίσουμε καλύτερα την «ελληνική» μπλε κούπα του καφέ: λέγεται Anthora – από την ελληνική λέξη αμφορέας- κυκλοφορούσε σε τουλάχιστον 500 εκατομμύρια κομμάτια στη Νέα Υόρκη κάθε χρόνο από την δεκαετία του '60 ως και πριν λίγα χρόνια, είναι το προϊόν με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στο πωλητήριο του περίφημου Μuseum of Modern Art (MoΜa). Πριν την επέλαση των Starbucks, οι Νεοϋορκέζοι απολάμβαναν τον καφέ τους στο δρόμο μέσα από αυτό το χάρτινο φλιτζάνι με τη ζεστή, φιλική αναγραφή «We are happy to serve you». Και πολλοί από αυτούς – περίπου 200 εκατομμύρια ετησίως- συνεχίζουν να το κάνουν. Κυκλοφορούν στους δρόμους με τις χάρτινες κούπες που έχουν τα χρώματα της ελληνικής σημαίας (μπλε και άσπρο). Πάνω στην επιφάνεια της κούπας είναι άτεχνα ζωγραφισμένος ένας αμφορέας, ένας μαίανδρος στην κορυφή και στο κάτω μέρος, ενώ χρησιμοποιούνται γράμματα που παραπέμπουν στην αρχαιοελληνική γραφή.
Δημιουργός της είναι ο Τσεχοσλαβικής καταγωγής Leslie Buck. Το σχεδίασε το 1963 όταν εργαζόταν στην εταιρεία Sherri Cup Co. με στόχο να προσελκύσει τους Έλληνες που άνοιγαν συνεχώς εστιατόρια στη Νέα Υόρκη εκείνη την εποχή. Μάλιστα τη σχεδίασε μόνος του, χωρίς καν να φροντίσει να εξασφαλίσει τα πνευματικά δικαιώματα, με αποτέλεσμα σύντομα να αρχίσουν να την αντιγράφουν οι ανταγωνιστικές εταιρείες. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία μέχρι το 1994 οι πωλήσεις της κούπας από την Sherri άγγιζαν τα 500 εκατομμύρια κομμάτια, ενώ οι Νew York Times την χαρακτήρισαν την πιο επιτυχημένη κούπα στην παγκόσμια ιστορία! Η επέλαση μεταναστών κυρίως από ασιατικές χώρες στη Νέα Υόρκη, είχαν ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μία νέα γαστρονομική αγορά μειώνοντας το ενδιαφέρον για την ελληνική κούπα. Το 2005 πουλούσε περίπου 200 εκατομμύρια, δεν είχε χάσει όμως την αίγλη της: εξακολουθεί να πρωταγωνιστεί στα περισσότερα σίριαλ που διαδραματίζονται στη Νέα Υόρκη: NYPD Blue, Nurse Jackie, Lipstick Jungle, ενώ σύμφωνα με τους δημοσιογράφους του τηλεοπτικού ρεπορτάζ το περίφημο αστυνομικό Law and Order δεν θα ήταν το ίδιο χωρίς το greek coffee cup.
Eίναι τόσο μεγάλη η επιρροή της κούπας ώστε ο θάνατος του δημιουργού της Leslie Buck οδήγησε σε μια σειρά από εκτενείς νεκρολογίες στις αμερικανικές εφημερίδες. Πίσω από αυτό το μικρό αντικείμενο που έγινε συνώνυμο της Νέας Υόρκης, βρισκόταν ένας εβραίος της Τσεχοσλοβακίας που κατόρθωσε να ξεφύγει από το στρατόπεδο του Άουσβιτς και να φτάσει κυνηγημένος στην Αμερική για να αναζητήσει την τύχη του. Ονόμασε την εφήμερη δημιουργία του που έγινε έμβλημα της Νέας Υόρκης anthora αντί για amphora όχι από λάθος, αλλά εξαιτίας τις ανατολικοευρωπαϊκής προφοράς του. Σήμερα η δημιουργία του δεν είναι απλώς μέρος της σύγχρονης αστικής αφήγησης στη μεγαλύτερη μητρόπολη του κόσμου, αλλά και αντικείμενο τέχνης και μελέτης. Το σημαντικότερο είναι ίσως ότι εξακολουθεί να ζεσταίνει τα παγωμένα χέρια των Νεοϋορκέζων κάθε χειμώνα στους δρόμους της πόλης όπου... τα πάντα μπορούν να συμβούν.

No comments:

Post a Comment