H ΠΑΡ'ΟΛΙΓΟ ΛΕΗΛΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ

Πώς απέτυχε η κλοπή

Μια ιδιαίτερη αποκάλυψη, που εξηγεί το πώς βρέθηκαν στον πυθμένα του Στρυμόνα κομμάτια μαρμάρου από τον πεφίβολο του τύμβου Καστά και δείχνει ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να είχε υποστεί μια ακόμη λεηλασία της αρχαίας της κληρονομιάς, αντίστοιχη με εκείνη του λόρδου Ελγιν στην Ακρόπολη, έκανε το Σάββατο ο αρχιτέκτων που συμμετέχει στην ομάδα της επικεφαλής της ανασκαφής στην Αμφίπολη, Κατερίνας Περιστέρη, Μιχάλης Λεφαντζής.

«Η ιστορία μας ξεκινά στις 3 Οκτώβρη του 1916. Αποδίδω ένα κείμενο σε ελεύθερη μετάφραση. 'Σήμερα έγινε η επιχείρηση κατάληψης του Γενίκιοϊ. Χρησιμοποιήσαμε έξι φορτηγίδες για να περάσουμε από τις οχυρές θέσεις γύρω από το ποτάμι. Σήμερα θα φτάσουμε στο Ρούπελ, μάλλον μέχρι το τέλος της ημέρας'. Αυτά τα λέει ο στρατηγός Σερ Τζορτζ Μίλνε, το 1916, ως διοικητής της ταξιαρχίας Shropshire. Είναι η ταξιαρχία του Βρετανικού πεζικού που θα μετέφερε 1.000 κομμάτια από τον περίβολο του Τύμβου Καστά, τα συγκέντρωσε από την πόλη, μαζί με τον Λέοντα και ήταν έτοιμη να τα μεταφέρει στην Αγγλία, στο Λονδίνο», είπε ο κ. Λεφαντζής αποκαλύπτοντας την απόπειρα αρπαγής της αρχαίας μας κληρονομιάς και προσέθεσε: «Από αυτή τη μαρτυρία μπορούμε να ξεκινήσουμε τώρα. Ο γιατρός της ταξιαρχίας και οι τρεις αρχαιολόγοι που ήταν στρατευμένοι, με τη βοήθεια των στρατιωτών, συγκέντρωσαν 1.000 αρχαία μέλη από το Στρυμόνα και την ευρύτερη περιοχή του Γενίκιοϊ και των λόφων του, όπως λεγόταν τότε η Αμφίπολη και ο λόφος 133. Πολλά από αυτά είχαν βρεθεί ήδη από το 1912. Τα 11 κομμάτια του Λέοντα που βρέθηκαν από το 1911-'12 σε ακτίνα δύο μιλίων μέσα στον Στρυμόνα σε ρωμαϊκά και βυζαντινά φράγματα για την αποξήρανση της λίμνης του Εχινού που είναι στην περιοχή, είχαν γύρω τους αυτά τα 1.000 μαρμάρινα κομμάτια. Οι Αγγλοι τα φόρτωσαν σε τέσσερις φορτηγίδες, πιστεύοντας πως είχαν ένα μεγάλο Λιοντάρι και τα κομμάτια από ένα τεράστιο βάθρο».

Η προσπάθεια των Βρετανών θα είχε στεφθεί με επιτυχία αν δεν δέχονταν χτύπημα από βουλγαρικές και αυστριακές δυνάμεις. «Οι Βρετανοί συνέχισαν να μεταφέρουν τα αρχαία μέλη έως τη στιγμή που οι Βούλγαροι και οι Αυστριακοί βούλιαξαν τις φορτηγίδες και έτσι αυτό το εγχείρημα απέτυχε. Τα κομμάτια έμειναν για πάρα πολλά χρόνια στον πάτο του Στρυμόνα, στο σημείο όπου σήμερα είναι η γέφυρα. Πάντως, μια πρώτη ταύτιση και απόδοση του υλικού είχε μόλις γίνει από τους Άγγλους. Από το 1919 και εξής ακολούθησαν οι εργασίες των αρχαιολόγων, Ελλήνων και ξένων», συμπλήρωσε. 

Ο κ. Λεφαντζής, είπε, επίσης, ότι εκτιμά πως η βάση του Λέοντα όπως είναι σήμερα είναι εσφαλμένη.Και αυτό, διότι ο Μπρόνερ, που έκανε την αναστήλωση, χρησιμοποίησε οριζοντίως, σαν σκαλοπάτια, κομμάτια του περιβόλου από τον τύμβο Καστά.Ο κ. Λεφαντζής αποκάλυψε ακόμα ότι κάτοικοι της περιοχής επιστρέφουν κρυφά κομμάτια από τον περίβολο, τα οποία κρατούσαν στα σπίτι τους! «Ξαφνικά αυξάνεται ο αριθμός των αρχαιολογικών ευρημάτων, ως δια μαγείας» είπε χαρακτηριστικά.

Σημειώνεται ότι τα 80 μ. του περιβόλου που έχουν βρεθεί είναι σε άψογη κατάσταση, ενώ έχουν εντοπιστεί και 500 τμήματά του, ορισμένα πρόσφατα, όταν κατέβηκε η στάθμη του Στρυμόνα, τα οποία έχει συγκεντρώσει η ανασκαφική ομάδα και θα γίνει αναστήλωση με αυτά.

Υπενθυμίζεται, ότι πριν από λίγο καιρό, βγήκαν στο φως φωτογραφίες, που απεικονίζουν στρατιώτες από σύνταγμα του βρετανικού στρατού, να κρατούν με υπερηφάνεια κρανία που βρέθηκαν γύρω από τον τάφο της Αμφίπολης.