| |
Η γαλλοφωνία στη Β. Ελλάδα
| | | Σήμερα, στο πλαίσιο του ετήσιου, παγκόσμιου εορτασμού της Γαλλοφωνίας, που πραγματοποιείται στις 20 Μαρτίου, σας παρουσιάζουμε την εικόνα της γαλλοφωνίας στη Βόρεια Ελλάδα¹, προς τιμή όλων εκείνων που επέλεξαν την εκμάθηση της γαλλικής γλώσσας.
Όπως αναφέραμε σε προηγούμενα Chroniques, η γαλλική γλώσσα και ο γαλλικός πολιτισμός καθιερώθηκαν στη Θεσσαλονίκη κατά το δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνα. Τα γαλλικά ήταν, ήδη, η γλώσσα του εμπορίου και της διπλωματίας και υιοθετήθηκε ως δεύτερη γλώσσα από τον μορφωμένο πληθυσμό, ως αποτέλεσμα της ανάπτυξης θεσμών διδασκαλίας της γαλλικής: ίδρυση του θρησκευτικού σχολείου Filles de la Charité το 1856, των γαλλο-εβραϊκών σχολείων της Alliance israélite universelle το 1873 (που θεωρούν το γαλλικό εκπαιδευτικό σύστημα και τις «γαλλικές ιδέες» ως μοχλό χειραφέτησης), των Frères De La Salle το 1888, και της Mission laïque το 1906². Ενισχυμένη από τη γαλλική Στρατιά της Ανατολής³, η γαλλική γλώσσα χρησιμοποιείται παντού: στους χώρους εργασίας, στις αντιπαραθέσεις ιδεών, στις πολυάριθμες γαλλόφωνες εφημερίδες⁴, στα καφενεία, στις λέσχες ή στα βιβλιοπωλεία. Επηρεάζει τη μόδα, τη διατροφή, τους «καλούς τρόπους» και την ψυχαγωγία των Θεσσαλονικέων. Σήμερα, τα γαλλικά διατηρούν την παρουσία τους στην περιφέρειά μας.
Οι γαλλόφωνοι έχουν πλήρη επίγνωση των πλεονεκτημάτων τους: μπορούν να επικοινωνούν με τα 300 εκατομμύρια ομιλούντων τη γαλλική των πέντε ηπείρων και να ανακαλύπτουν άλλους πολιτισμούς, διαφορετικούς τρόπους σκέψης, να ολοκληρώνουν τις σπουδές τους στις καλύτερες σχολές και πανεπιστήμια της Γαλλίας ή άλλων γαλλόφωνων χωρών, να ενισχύουν τις επαγγελματικές τους δεξιότητες(διεθνής γλώσσα εργασίας και επίσημη γλώσσα των Ηνωμένων Εθνών, του ΝΑΤΟ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κλπ.), να ενημερώνονται ποικιλοτρόπως(Διαδίκτυο, κανάλι TV5 Monde, ραδιόφωνα κλπ.), να αποκτούν πρόσβαση σε ένα ολόκληρο πολιτιστικό σύμπαν και σε άλλες συγγενείς γλώσσες(λατινογενείς όπως τα ισπανικά, τα ιταλικά, τα πορτογαλικά ή τα ρουμανικά, αλλά και τα αγγλικά καθώς το 50 % του σύγχρονου λεξιλογίου τους προέρχεται από τα γαλλικά), κλπ.
Οι καθηγητές γαλλικής γλώσσας είναι πολλοί και συνεργάζονται στενά με τις τρεις Συντονίστριες Εκπαιδευτικού Έργου της γαλλικής γλώσσας στη Β. Ελλάδα. Περισσότεροι από 500 καθηγητές είναι μέλη του Συλλόγου APLF (Σύλλογος Καθηγητών Γαλλικής Γλώσσας & Φιλολογίας Πτυχιούχων Πανεπιστημίου) με έδρα τη Θεσσαλονίκη.
Η γαλλική γλώσσα διδάσκεται στα περισσότερα τμήματα των Πανεπιστημίων: Α.Π.Θ, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (ΠAMAK), Δυτικής Μακεδονίας, Ιωαννίνων και Δημοκρίτειου Θράκης. Στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης επιπλέον υπάρχει και το Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας (το μοναδικό στην Ελλάδα εκτός από το αντίστοιχο Τμήμα των Αθηνών).
Η γαλλική γλώσσα διδάσκεται σε όλη τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, σε περίπου 50 000 μαθητές -μαθήτριες στη Βόρεια Ελλάδα. Η καθιέρωση της δεύτερης ξένης γλώσσας στο Λύκειο, στις αρχές του σχολικού έτους 2020, έδωσε τη δυνατότητα διδασκαλίας της γαλλικής γλώσσας σχεδόν σε όλα τα Σχολεία της χώρας.
Στο Δημοτικό, όπου οι μαθητές επιλέγουν τη δεύτερη ξένη γλώσσα σε ηλικία 10 ετών (Ε’ τάξη), το σύνολο ξεπερνά τους 25 000 μαθητές γαλλικών στην περιφέρειά μας
Στη Θεσσαλονίκη, πολλά σχολεία προσφέρουν τη διδασκαλία της γαλλικής γλώσσας. Το Γαλλικό Σχολείο είναι το μόνο που παρέχει εκπαίδευση εξ ολοκλήρου στα γαλλικά, αναγνωρισμένη τόσο από τις γαλλικές όσο και από τις ελληνικές αρχές, για μαθητές ηλικίας 2 έως 18 ετών⁵. Δύο ελληνογαλλικά σχολεία παρέχουν μερική διδασκαλία της γαλλικής γλώσσας (Καλαμαρί και De La Salle).
Επίσης, το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης⁶, που προσφέρει μεγάλη ποικιλία προγραμμάτων εκμάθησης της γαλλικής και πιστοποιήσεις,συνεργάζεται σε μόνιμη βάση με μαθητές και καθηγητές όπως και με Ελληνογαλλικούς Συλλόγους της περιοχής⁷, για τη διοργάνωση πολλών εκδηλώσεων, μεταξύ των οποίων τη γιορτή Γαλλοφωνίας, το Βραβείο Goncourt Ελλάδας⁸, τη συμμετοχή στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (όπου τιμήθηκε η Γαλλοφωνία και η Γαλλία ως τιμώμενη χώρα), τον Μαραθώνιο Ανάγνωσης Γαλλοφωνίας.
Ευχόμαστε και πάλι σε όλους σας ένανευχάριστο εορτασμό της Γαλλοφωνίας!
¹ Περιφέρεια του Γενικού Προξενείου της Γαλλίας στη Θεσσαλονίκη: Ήπειρος, Θεσσαλία, Δυτική Μακεδονία, Κεντρική Μακεδονία, Ανατολική Μακεδονία & Θράκη.
² Βλ. το Chronique της Πέμπτης n°3.
³ Βλ. το Chronique της Πέμπτης n°12.
⁴ Συγκεκριμένα οι εφημερίδες Le Journal de Salonique, Le Progrès, L’Indépendantή La Liberté.
⁵ Γαλλικό Σχολείο Θεσσαλονίκης
⁶ Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης
⁷ Συγκεκριμένα ο Σύλλογος της Nouvelle Amicale (Σύλλογος παλαιών μαθητών και φίλων του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης), ο Ελληνογαλλικός Σύλλογος Ιωαννίνων, οι Ελληνογαλλικοί Σύλλογοι Βόλου, το Σπίτι της Αντουανέτας στην Αλεξανδρούπολη, ο Σύλλογος Ελληνογαλλικής Φιλίας Σέρρες-Fosses και η συνεργασία με τον Πολύγυρο και τη γαλλική πόλη Λαβάλ («Διαγωνισμός Ορθογραφίας της πόλης Λαβάλ»).
⁸ Βλ. το Chronique της Πέμπτης n°10. |
|
La francophonie dans le nord de la Grèce
| | | Aujourd’hui, en pleine fête de la Francophonie, célébrée chaque année partout dans le monde autour de la Journée du 20 mars, nous vous présentons le paysage francophonedans notre circonscription du nord de la Grèce¹, en hommage à toutes les personnes qui ont choisi d’apprendre le français.
Comme nous avons eu l’occasion de l’aborder dans plusieurs chroniques, la langue et la culture françaises se sont imposées à Thessalonique à partir de la seconde moitié du XIXᵉ siècle. Le français était déjà la langue du commerce et de la diplomatie. Il devient la seconde langue de la population instruite, avec le développement de tout un dispositif d’enseignement en français : arrivée des Filles de la Charité en 1856, des écoles franco-juives de l’Alliance israélite universelle en 1873 (qui voient l’éducation à la française, les « idées françaises » comme un levier émancipateur), des Frères De La Salle en 1888, et de la Mission laïque en 1906². Renforcé par la présence française de l’Armée d’Orient³, le français est utilisé partout : dans le monde du travail, les débats d’idées, les nombreux journaux francophones⁴, les cafés, les clubs ou les librairies. Il influence la mode, l’alimentation, les « bonnes manières » et les loisirs de la société thessalonicienne.
Aujourd’hui, le français est toujours bien présent dans la circonscription.
Les francophones sont conscients de leurs atouts : ils peuvent communiqueravec les quelque 300 millions de locuteurs français présents sur les 5 continents et ainsi s’ouvrir à d’autres cultures, d’autres modes de pensée, poursuivre leurs études en France, dans les meilleures écoles et universités, ou dans d’autres pays francophones, renforcer leurs compétences professionnelles (langue de travail internationale et langue officielle aux Nations unies, à l’OTAN, dans l’Union européenne, etc.), s’informer différemment (internet, TV5 Monde, radios etc.), accéder à tout un univers culturel et à d’autres langues proches (latines comme l’espagnol, l’italien, le portugais ou le roumain, mais aussi l’anglais puisque 50 % du vocabulaire actuel provient du français), etc. Les enseignants de français sont nombreux et travaillent en étroite collaboration avec les trois coordinatrices pédagogiques pour le français dans le nord de la Grèce. Parmi eux, plus de 500 professeurs sont affiliés à l’APLF, l’association des professeurs de langue française spécifique à la partie septentrionale du pays basée à Thessalonique.
A l’université, le français est présent dans la majeure partie des campus. L’université Aristote de Thessalonique dispose d’un département spécifique de Langue et littérature françaises (le seul en Grèce avec Athènes) et propose l’apprentissage du français dans de nombreux départements, tout comme dans les universités de Macédoine (PAMAK), de Macédoine Occidentale, de Ioannina, ou Démocrite.
Le français est enseigné partout au niveau du secondaire, avec quelque 50 000 apprenants pour le nord de la Grèce. La réintroduction d’une seconde langue vivante étrangère au lycée à la rentrée 2020 permet la présence du français dans presque tous les établissements du pays.
Dans le primaire, où l’on choisit sa deuxième langue vivante étrangère à l’âge de 10 ans (CM2), on totalise plus de 25 000 apprenants de français dans la circonscription.
À Thessalonique, de nombreuses écoles proposent un enseignement de la langue français. L’École française est la seule à permettre une scolarité entièrement en français, reconnue par les autorités françaises et grecques, pour des élèves de 2 à 18 ans⁵. Deux écoles franco-helléniques ont un enseignement partiel en français (Kalamari et De La Salle).
L’Institut français de Thessalonique⁶, qui propose également de nombreux cours et certifications, s’associe régulièrement avec les élèves et professeurs, ainsi qu’avec les associations franco-helléniques de la région⁷, pour organiser de multiples événements. Notamment la fête de la Francophonie, le Choix de la Goncourt de la Grèce⁸, la participation au Salon international du livre de Thessalonique (où la France et la Francophonie ont été à l’honneur), ou les Marathons de lecture pour la Francophonie.
Nous vous souhaitons encore à tous une très bonne fête de la Francophonie !
¹ Circonscription du consulat général de France à Thessalonique : Epire, Thessalie, Macédoine Occidentale, Macédoine Centrale, Macédoine Orientale & Thrace. ² Voir Chronique du Jeudi n°3. ³ Voir Chronique du Jeudi n°12. ⁴ Notamment Le Journal de Salonique, Le Progrès, L’Indépendant ou La Liberté. ⁵ Ecole française de Thessalonique ⁶ Institut français de Thessalonique⁷ Notamment la Nouvelle Amicale à Thessalonique, l’Association franco-hellénique de Ioannina, les associations franco-helléniques de Volos, la Maison d’Antoinette d’Alexandroupoli, l’Association de l’amitié franco-hellénique Serres-Fosses, ou le partenariat autour de la Dictée lavalloise entre les villes de Laval et Polygyros. ⁸ Voir Chronique du Jeudi n°10. |
|
|---|
| | |
|
|
No comments:
Post a Comment