Αγοραπωλησία νησιών στην Ελλάδα

Ένα άλυτο μυστήριο για τους πολλούς. Μία μοναδική ευκαιρία για τη χώρα.

του Αλέξανδρου Παναγιωτίδη

Εν μέσω μίας οικονομικής, αλλά και κοινωνικοπολιτικής κρίσης, όχι μόνο εντός Ελλάδος, μα και σε παγκόσμια κλίμακα, η αναφορά και μόνο σε πώληση ελληνικής γης και δη νησιών, θα μπορούσε να αποτελέσει αιτία και αφορμή για το ξέσπασμα οργής εκ μέρους του κοινωνικού συνόλου, προς το πρόσωπο που την έθιξε. Για τον λόγο αυτό, θα ήθελα να διευκρινιστεί, ευθύς εξ’ αρχής, ότι η αναφορά του άρθρου θα γίνει μόνον στα ιδιωτικά νησιά και όχι σε αυτά που ανήκουν στο κράτος και για τα οποία υπάρχει ρητή απαγόρευση πώλησης, με κάποιες, κατ’ εξαίρεση και υπό αυστηρών προϋποθέσεων, μακροχρόνιες μισθώσεις.

  Στόχος, λοιπόν, του παρόντος είναι η εξοικείωση του κοινού με την έννοια της αγοραπωλησίας Ελληνικών νησιών, μίας άγνωστης – για πολλούς – πτυχή της αγοράς ακινήτων. Επιπρόσθετα, θα πραγματοποιηθεί μία σφαιρική και καθαρά αντικειμενική σύνοψη των αιτιών που μπορεί να ωθήσουν τον ιδιοκτήτη μίας νησίδας στην πώληση της και τον δυνητικό επενδυτή στην αγορά της. Προσωπική μου επιδίωξη είναι, ο αναγνώστης, έχοντας ολοκληρώσει το άρθρο, να δύναται να ξεχωρίσει – με διαύγεια πλέον – την ευκαιρία της αξιοποίησης ενός ιδιόκτητου ακινήτου (στην προκειμένη περίπτωση ενός νησιού), καθώς και τον κίνδυνο μη πραγματοποίησης αυτής.

Ο ιδιοκτήτης

  Η συνηθέστερη ερώτηση που έχει να αντιμετωπίσει ένα μεσιτικό γραφείο που ασχολείται με την πώληση νησιών και νησίδων έχει να κάνει με το καθεστώς ιδιοκτησίας αυτών. Η απάντηση κρίνεται περιττή, μιας και αυτόν το σκοπό εξυπηρέτησε η πρώτη παράγραφος του άρθρου.

  Εφόσον, λοιπόν, έχουμε να κάνουμε με ιδιόκτητη περιουσία, καλό θα ήταν να κάνουμε μία επισκόπηση στο προφίλ του πωλητή και στους λόγους που τον ωθούν στο να αποκτήσει το συγκεκριμένο επίθετο.

  Οι ιδιώτες που έχουν στην κατοχή τους νησιά, εντός των συνόρων, και τα διαθέτουν προς πώληση προέρχονται κυρίως από οικογένειες με βαθιές ρίζες που τους τα παρέδωσαν ως κληροδότημα. Παρ’ όλα αυτά, η οικονομική ευρωστία δεν είναι απαραίτητο χαρακτηριστικό των παραπάνω, γεγονός που κάνει δυσβάσταχτο το κόστος συντήρησης του νησιού. Προσθέτοντας σε αυτό τον ΕΝΦΙΑ, άλλες φορολογικές υποχρεώσεις, αλλά και την έλλειψη ρευστότητας, ούτως ώστε το ακίνητο να αξιοποιηθεί και να γίνει παραγωγικό, μπορεί εύκολα κάποιος να μπει στη θέση του ιδιοκτήτη και να συμπεράνει ότι δικαίως επιθυμεί να απαλλαγεί από μία ιδιαίτερη υποχρέωση που θα χαρακτηριζόταν πολυτέλεια ακόμη και κατά τη διάρκεια των υγιέστερων οικονομικά δεκαετιών που βίωσε η χώρα.

Ο αγοραστής

  Περνώντας στην αντίπερα όχθη και έχοντας γεμίσει με αρνητισμό το κλίμα, με όσα προ ειπώθηκαν, εντός της προηγούμενης παραγράφου, φαντάζει λογικό να αναρωτηθεί κανείς για την ταυτότητα και την οικονομική επιφάνεια αυτού που δύναται και κινείται προς μία κατεύθυνση απόκτησης ενός νησιού στην Ελλάδα. Σε αυτήν την ενότητα, η απάντηση δεν επικεντρώνεται σε μία κοινωνική τάξη, καθώς οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές προέρχονται από διάφορα στρώματα.

  Δυνάμενος αγοραστής Ελληνικού νησιού θα μπορούσε να είναι κάποιος κροίσος, από αυτούς που απέμειναν στην Ελλάδα ή του εξωτερικού, ο οποίος διαθέτει την οικονομική άνεση να συντηρήσει ένα περιουσιακό στοιχείο αυτού του μεγέθους και θέλει να το αξιοποιήσει, κατά πάσα πιθανότητα, ως προσωπικό του, πολυτελή προορισμό απόδρασης.

  Σε παρόμοια επίπεδα κυμαίνεται και η κατηγορία των διάσημων προσωπικοτήτων της χώρας, οι οποίοι εν μέσω μίας προσπάθειας ανύψωσης του κύρους και της φήμης τους, θα διέθεταν ένα αξιοσέβαστο ποσό για την αγορά ενός νησιού.

  Τέλος, η σημαντικότερη, αλλά και ταυτόχρονα πολυπλοκότερη επενδυτική κίνηση, όσον αφορά την αγορά ενός νησιού, θα γινόταν υλοποιήσιμη από κάποιον επιχειρηματία ή επενδυτικό/ τουριστικό όμιλο επιχειρήσεων, στόχος του οποίου δεν θα ήταν τίποτε άλλο παρά η τουριστική εκμετάλλευση του ακινήτου, αναγείροντας ξενοδοχειακές μονάδες πολυτελείας ή αποσκοπώντας σε εναλλακτικούς τρόπους τουρισμού, όπως ο ιατρικός τουρισμός, ενισχύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τον μεγαλύτερο κλάδο της Ελληνικής οικονομίας, τον κορμό του Ακαθάριστου Εγχωρίου Προϊόντος, τον τουρισμό.

Η διαδικασία της αγοράς

  Μπαίνοντας στο «τρυπάκι» να αναλυθεί εξ’ ολοκλήρου τα διαδικαστικά της αγοραπωλησίας των νησιών στην Ελλάδα, θα καταλήγαμε να έχουμε μπροστά μας ένα μακροσκελές και δυσανάγνωστο άρθρο, γεγονός που θα το έθετε εκτός των στόχων που έθεσα εξ’ αρχής. Επομένως, θα προχωρήσω σε μία αναφορά των «κόκκινων» σημείων της διαδικασίας, στα οποία πρέπει να δοθεί προσοχή.

  Από λίγο έως πολύ, ο καθένας μπορεί να φανταστεί ότι η αγορά ενός νησιού και μάλιστα στην Ελλάδα, τη μητέρα της γραφειοκρατίας, πρόκειται για μία χρονοβόρα και επίπονη διαδικασία και για τις δύο πλευρές – τον πωλητή και τον επενδυτή. Ο λόγος ύπαρξης της παρούσας κατάστασης είναι αν μη τι άλλο η επί καιρώ απουσία επενδυτικού ενδιαφέροντος, αλλά και έμπρακτων επενδύσεων εντός των Ελληνικών νησίδων. Πατώντας έτσι πάνω στο μοτίβο του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης, η επικύρωση μίας τέτοιας αγοράς από τον κρατικό μηχανισμό απαιτεί την παρουσίαση πολλαπλών δικαιολογητικών σε δεκάδες φορείς του, έτσι ώστε εν τέλει να υπάρξουν και οι ανάλογες άδειες από αυτούς. Αν μέσα σε όλα αυτά προσθέσουμε και τη σχετική ασάφεια που υπάρχει στις άδειες ανοικοδόμησης, έπειτα από την εξαγορά της γης, που προκύπτει από τις συνεχόμενες αλλαγές της νομοθεσίας, αντιλαμβανόμαστε ότι η Ελληνική κυβέρνηση και οι φορείς της στέκονται τροχοπέδη στον διάβα οποιουδήποτε «τολμήσει» να αποκτήσει ιδιόκτητο νησί στην Ελλάδα.

  Για τον λόγο αυτό και κάνοντας μία ευχάριστη παρένθεση, εν μέσω μίας αποθαρρυντικής ενότητας, εντός του άρθρου, το MYRÓ Real Estate, η πρώτη Ελληνική επιχείρηση που εξειδικεύεται στη διαχείριση και πώληση Ελληνικών νησιών, δημιουργεί ένα «δίχτυ ασφαλείας» και λύνει κάθε κώλυμα/ διαδικασία που επηρεάζει δραστικά και τις δύο πλευρές – τον πωλητή και τον επενδυτή – ξεπερνώντας κάθε γραφειοκρατικό ή άλλο εμπόδιο με μία εκτεταμένη ομάδα εμπειρογνωμόνων στον τομέα του δικαίου και των ακινήτων. Επισκεφθείτε το www.myrorealestate.gr και περιηγηθείτε ανάμεσα στον πλούσιο κατάλογο των – προς πώληση – νησιών, όπως το Σπαλαθρονήσι, το Φιδονήσι, κ.α.

«Ουδέν κακόν αμιγές καλού» και τανάπαλι

  Εν κατακλείδι, ο τίτλος της ενότητας του επιλόγου δεν θα μπορούσε να ταιριάξει καλύτερα στην τρέχουσα περίσταση. Η οικονομική κρίση που βιώνει η χώρα και η «λειψυδρία» που έτσι κι αλλιώς υπήρχε στον τομέα της ακίνητης περιουσίας τέτοιου βεληνεκούς άνοιξαν νέους δρόμους, παρουσίασαν ευκαιρίες που δεν θα υπήρχαν σε διαφορετική περίπτωση. Οι πτώσεις των τιμών δεν θα μπορούσαν να μην έχουν αγγίξει τον τομέα των ιδιόκτητων Ελληνικών νησιών, τα οποία τυγχάνει να απολαμβάνουν το γαλάζιο των Ελληνικών θαλασσών και να διατίθενται σε τιμές ανταγωνιστικότερες κατά πολύ, των ανάλογων του εξωτερικού.

  Στον αντίποδα, εάν η ευκαιρία μας μείνει ανεκμετάλλευτη και οι Ελληνικές νησίδες (δίνοντας έμφαση σε αυτές του Αιγαίου) παραμείνουν ακατοίκητες και εντός των γκρίζων ζωνών που θέτουν οι γείτονες χώρες μας, κινδυνεύουμε να περιορίσουμε τα σύνορα μας, σε περίπτωση διεκδίκησης και, εν τέλει, απώλειας τους.