BBC: Το πιο μυρωδάτο φρούτο του κόσμου εκτοξεύει την τιμή του καφέ

Μια «τέλεια καταιγίδα» οικονομικών και περιβαλλοντικών παραγόντων στις κορυφαίες περιοχές παραγωγής καφέ στον κόσμο και ένα δύσοσμο φρούτο μπορεί να εκτοξεύσουν την τιμή του αγαπημένου ροφήματος.

Ένα δημοσίευμα του BBC επιχειρεί να εξηγήσει τι συμβαίνει στην αγορά του καφέ που μπορεί σε βάθος χρόνου να επηρεάσει τα πρωινά μας και όχι μόνο.

Το 2021, ένας φρικτός παγετός αφάνισε τις καλλιέργειες καφέ στη Βραζιλία, τον μεγαλύτερο παραγωγό κόκκων Arabica στον κόσμο - αυτούς που χρησιμοποιούνται συνήθως στον καφέ που φτιάχνουν οι barista.

Αυτή η έλλειψη κόκκων σήμαινε ότι οι αγοραστές στράφηκαν σε χώρες όπως το Βιετνάμ, τον κύριο παραγωγό κόκκων Robusta, που συνήθως χρησιμοποιούνται σε στιγμιαία μείγματα.

Το φρούτο με την πολύ έντονη μυρωδιά

Αλλά οι αγρότες εκεί αντιμετώπισαν τη χειρότερη ξηρασία της περιοχής εδώ και σχεδόν μια δεκαετία. Η κλιματική αλλαγή έχει επηρεάσει την ανάπτυξη των φυτειών καφέ, σύμφωνα με τον Will Firth, σύμβουλο καφέ που εδρεύει στο Χο Τσι Μινχ, στο Βιετνάμ επηρεάζοντας με τη σειρά της τις αποδόσεις των κόκκων. Οι Βιετναμέζοι αγρότες στράφηκαν τότε σε ένα δύσοσμο, κίτρινο φρούτο - το ντούριαν.

Το φρούτο - το οποίο απαγορεύεται στα μέσα μαζικής μεταφοράς στην Ταϊλάνδη, την Ιαπωνία, τη Σιγκαπούρη και το Χονγκ Κονγκ λόγω της πολύ έντονης μυρωδιάς του - αποδεικνύεται ιδιαίτερα δημοφιλές στην Κίνα. Και οι Βιετναμέζοι αγρότες αντικαθιστούν τις καλλιέργειες καφέ τους με ντούριαν για να επωφεληθούν από αυτή την αναδυόμενη αγορά.

Το μερίδιο αγοράς ντούριαν του Βιετνάμ στην Κίνα σχεδόν διπλασιάστηκε μεταξύ 2023 και 2024 και ορισμένοι εκτιμούν ότι η καλλιέργειά του είναι πέντε φορές πιο προσοδοφόρα από τον καφέ.

Πώς μειώθηκαν οι εξαγωγές του καφέ

«Υπάρχει ένα ιστορικό καλλιεργητών στο Βιετνάμ που αντιδρούν ασταθώς στις διακυμάνσεις των τιμών της αγοράς, υπερδεσμεύονται και στη συνέχεια κατακλύζουν την αγορά με ποσότητες της νέας τους καλλιέργειας», λέει ο Firth. Καθώς πλημμύρισαν την Κίνα με ντούριαν, οι εξαγωγές καφέ Robusta μειώθηκαν κατά 50% τον Ιούνιο σε σύγκριση με τον προηγούμενο Ιούνιο και τα αποθέματα ήταν πλέον «σχεδόν εξαντλημένα», σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Καφέ. Οι εξαγωγείς στην Κολομβία, την Αιθιοπία, το Περού και την Ουγκάντα αύξησαν τις εξαγωγές τους, αλλά δεν παρήγαγαν αρκετά για να διευκολύνουν τη στενότητα της αγοράς. Οι κόκκοι Robusta και Arabica διαπραγματεύονται τώρα σε επίπεδα σχεδόν ρεκόρ στις αγορές εμπορευμάτων.

Είναι η μεταβολή της παγκόσμιας οικονομίας του καφέ που επηρεάζει πραγματικά την τιμή του καφέ στο κατάστημα; διερωτάται το BBC.

Ο χονδρέμπορος Paul Armstrong πιστεύει ότι οι καταναλωτές καφέ μπορεί σύντομα να αντιμετωπίσουν την «τρελή» προοπτική να πληρώνουν πάνω από 5 λίρες στο Ηνωμένο Βασίλειο για την καφεΐνη τους. Ο Armstrong, ο οποίος διευθύνει το Carrara Coffee Roasters με έδρα τα East Midlands, εισάγει κόκκους από τη Νότια Αμερική και την Ασία, οι οποίοι στη συνέχεια καβουρδίζονται και αποστέλλονται σε καφετέριες σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο. Λέει στο BBC ότι πρόσφατα αύξησε τις τιμές του, ελπίζοντας ότι αυτό θα εξηγούσε τις υψηλότερες ζητούμενες τιμές - αλλά λέει ότι το κόστος έχει «μόνο αυξηθεί» από τότε. Προσθέτει ότι με ορισμένες από τις συμβάσεις του να λήγουν τους επόμενους μήνες, οι καφετέριες που εξυπηρετεί θα πρέπει σύντομα να αποφασίσουν αν θα μετακυλήσουν το υψηλότερο κόστος στους πελάτες τους. Ωστόσο, ο Firth λέει ότι ορισμένα τμήματα του κλάδου θα είναι περισσότερο εκτεθειμένα από άλλα.

Ο εμπορικός καφές είναι που θα υποστεί τη μεγαλύτερη καταστροφή. Ο στιγμιαίος καφές, ο καφές του σούπερ μάρκετ, όλα αυτά θα αυξηθούν», υποστήριξε.

Η αναμονή της νέα σοδειάς από την Βραζιλία

Ωστόσο, στελέχη του κλάδου λένε ότι μια υψηλή τιμή αγοράς για τον καφέ μπορεί να μη μεταφράζεται απαραίτητα σε υψηλότερες τιμές λιανικής πώλησης. Ο Felipe Barretto Croce, διευθύνων σύμβουλος της FAFCoffees στη Βραζιλία, συμφωνεί ότι οι καταναλωτές «αισθάνονται την πίεση» καθώς οι τιμές καταναλωτή έχουν αυξηθεί. Υποστηρίζει όμως ότι αυτό «οφείλεται κυρίως στο πληθωριστικό κόστος γενικά», όπως τα ενοίκια και τα εργατικά, και όχι στο κόστος των κόκκων. Η εταιρεία συμβούλων Allegra Strategies εκτιμά ότι οι κόκκοι συνεισφέρουν λιγότερο από το 10% της τιμής ενός φλιτζανιού καφέ.

Αλλά υπάρχει ελπίδα για ανακούφιση των τιμών στον ορίζοντα, σύμφωνα με το δημοσίευμα. Η επερχόμενη εαρινή σοδειά στη Βραζιλία, η οποία παράγει το ένα τρίτο του παγκόσμιου καφέ, είναι πλέον «κρίσιμη», σύμφωνα με τον Croce. «Αυτό που όλοι κοιτάζουν είναι πότε θα επιστρέψουν οι βροχές», λέει. «Αν επιστρέψουν νωρίς, τα φυτά θα πρέπει να είναι αρκετά υγιή και η ανθοφορία θα πρέπει να είναι καλή».

Αλλά αν οι βροχές έρθουν μόλις τον Οκτώβριο, προσθέτει, οι προβλέψεις για την απόδοση της σοδειάς του επόμενου έτους θα πέσουν και το άγχος της αγοράς θα συνεχιστεί. Μακροπρόθεσμα, η κλιματική αλλαγή θέτει σοβαρές προκλήσεις για την παγκόσμια βιομηχανία καφέ.

Η βασική αιτία είναι η κλιματική αλλαγή

Μελέτη του 2022 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, ακόμη και αν μειώσουμε δραστικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, η περιοχή που ενδείκνυται περισσότερο για την καλλιέργεια καφέ θα μπορούσε να μειωθεί κατά 50% έως το 2050.

Ένα μέτρο για τη μελλοντική διασφάλιση του κλάδου που έχει την υποστήριξη του Croce είναι ένα «πράσινο ασφάλιστρο» - ένας μικρός φόρος που επιβάλλεται στον καφέ και δίνεται στους αγρότες για να επενδύσουν σε αναγεννητικές γεωργικές πρακτικές, οι οποίες συμβάλλουν στην προστασία και τη διατήρηση της βιωσιμότητας των καλλιεργήσιμων εκτάσεων.

Έτσι, οι δύσοσμοι καρποί ντούριαν είναι εν μέρει υπεύθυνοι για τις αυξήσεις των τιμών τώρα αλλά η αλλαγή του κλίματος μπορεί τελικά να επιβαρύνει την οικονομική προσιτότητα του καφέ τα επόμενα χρόνια.