Στις 28 Απριλίου το σπουδαίο διεθνές συνέδριο με αντικείμενο «Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα και ο μύθος του Παγκόσμιου Μουσείου»

Είναι, αν όχι αυτονόητο, τουλάχιστον παρήγορο το γεγονός ότι η διεθνής επιστημονική κοινότητα ασχολείται με το ζήτημα των Μαρμάρων του Παρθενώνα. Μία από τις πιο επιφανείς νομικές σχολές της Νέας Υόρκης (Cardozo Law School, Yeshiva University), το διακεκριμένο επιστημονικό περιοδικό Cardozo Arts & Entertainment Law Journal, το Κέντρο ανθρωπίνων δικαιωμάτων Benjamin B. Ferencz Human Rights and Atrocity Prevention Clinic, και το επιστημονικό κέντρο FAME, συνδιοργανώνουν την Πέμπτη στις 28 Απριλίου διεθνές συνέδριο με αντικείμενο «Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα και ο μύθος του Παγκόσμιου Μουσείου» («The Parthenon Marbles Case and the Universal Museum Myth: Policies and Politics»).

Η θεωρία του «παγκόσμιου μουσείου» που εμφανίζεται στον τίτλο του συνεδρίου αποτελεί στην ουσία το βασικό και συνεχώς επαναλαμβανόμενο επιχείρημα του Βρετανικού Μουσείου κατά της επιστροφής των Μαρμάρων από το 2004 μέχρι σήμερα.

Σύμφωνα με αυτό το Βρετανικό Μουσείο ισχυρίζεται ότι “Η προσέγγιση του Μουσείου της Ακρόπολης και του Βρετανικού Μουσείου είναι συμπληρωματικές: το Μουσείο της Ακρόπολης παρέχει μια σε βάθος άποψη της αρχαίας ιστορίας της πόλης του, το Βρετανικό Μουσείο προσφέρει μια αίσθηση του ευρύτερου πολιτιστικού πλαισίου και της διαρκούς αλληλεπίδρασης με τους γειτονικούς πολιτισμούς της Αιγύπτου και της Εγγύς Ανατολής που συνέβαλαν στα μοναδικά επιτεύγματα της αρχαίας Ελλάδας” («https://www.britishmuseum.org/about-us/british-museum-story/contested-objects-collection/parthenon-sculptures»). Στην ουσία δηλαδή το Βρετανικό Μουσείο ισχυρίζεται ότι το Μουσείο της Ακρόπολης διηγείται την ιστορία της Αθήνας ενώ το Βρετανικό Μουσείο την ιστορία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και ως εκ τούτου ο σκοπός του είναι ‘υπέρτερος’ αυτού του Μουσείου Ακρόπολης και το νομιμοποιεί να διατηρεί στη συλλογή του αντικείμενα όπως τα Μάρμαρα του Παρθενώνα.

Αυτό είναι ένα ακόμη θέμα που θα συζητηθεί στο εν λόγω συνέδριο.

Από την Ελλάδα θα μιλήσουν δύο εξαιρετικοί γνώστες του θέματος: η Έλενα Κόρκα, επίτιμη Διευθύντρια Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού που για χρόνια χειριζόταν το ζήτημα των Μαρμάρων μετά την αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη και η καθηγήτρια νομικής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Ειρήνη Σταματούδη, που από το 1999 και μετά συμμετείχε κατά καιρούς στις διαπραγματεύσεις με τους Βρετανούς και έχει διατελέσει μέλος σε διάφορες Συμβουλευτικές Επιτροπές του Υπουργείου Πολιτισμού για το ζήτημα των Μαρμάρων του Παρθενώνα.

Η κα Σταματούδη έχει παρελθόν σε υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας και επιστροφής αρχαιοτήτων από την Αμερική καθώς είχε αναλάβει με επιτυχία την επιστροφή στην Ελλάδα σημαντικότατων αρχαιοτήτων από το Μουσείο Γκετύ στο Λος Άντζελες και τη συλλογή Leon Levy και Shelby White από τη Νέα Υόρκη. Στις αρχαιότητες αυτές συγκαταλέγεται και ένα χρυσό μακεδονικό στεφάνι του 4ου π.χ. αι. που φέρεται να προέρχεται από το ίδιο εργαστήριο με εκείνο του Φιλίππου που εκτίθεται στην Βεργίνα.

Στους ομιλητές του συνεδρίου συγκαταλέγονται ενδεικτικά ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του Cardozo Law School, David Rudenstine, η Patty Gerstenblith, καθηγήτρια Νομικής του DePaul College of Law και Πρόεδρος της Αμερικανικής Μπλε Ασπίδας, η καθηγήτρια του Colgate University, Elizabeth Marlowe, η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, Kristen Carpenter, η Kris Tytgat, πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης για την επανένωση των Μαρμάρων του Παρθενώνα και διεθνούς φήμης δικηγόροι σε υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας, όπως οι Joe Baker, Lawrence Kaye, Leila Amineddoleh, και Michael McCullough.

Τι γίνεται με τα Μάρμαρα

Ζητήσαμε από την κα Ειρήνη Σταματούδη να μας πει που βρίσκεται σήμερα το ζήτημα των Μαρμάρων του Παρθενώνα: «Τα δύο τελευταία χρόνια η πίεση της Ελλάδας για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα στον τόπο προέλευσής τους έχει αυξηθεί σημαντικά. Ο Έλληνας πρωθυπουργός τον Νοέμβριο του 2021, στο πλαίσιο επίσκεψής του στη Βρετανία έθεσε στον ομόλογό του, Μπόρις  Τζόνσον,  το ζήτημα υπογραμμίζοντας τη σημασία τους για την Ελλάδα. Ταυτόχρονα σημαντικές εφημερίδες στη Βρετανία κάποιες από τις οποίες κρατούσαν παραδοσιακά είτε ουδέτερη είτε αρνητική στάση στο ζήτημα τάχθηκαν στο πλευρό του (μεταξύ αυτών και οι Times του Λονδίνου με βασικό τους άρθρο). Ταυτόχρονα η Διακυβερνητική Επιτροπή της Ουνέσκο εξέδωσε τόσο Σύσταση όσο και Απόφαση με την οποία καλεί τη Βρετανία να καθίσει καλόπιστα με την Ελλάδα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του ζητήματος. Την απόφαση αυτή συνομολογούν πολλά κράτη μέλη της Ουνέσκο διεθνώς. Δημοσκοπήσεις στη Βρετανία την ίδια περίοδο καταδεικνύουν ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Βρετανών θεωρεί ότι τα Μάρμαρα του Παρθενώνα πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Το μόνο που μένει είναι μία γενναία βρετανική κίνηση που θα λάβει υπόψη της το δημόσιο αίσθημα, την κοινή λογική, και θα αποκαταστήσει μία αδικία του παρελθόντος».

Σε σχέση με το διεθνές συνέδριο η κα Ειρήνη Σταματούδη δήλωσε ότι «πρωτοβουλίες σαν και αυτήν μας κάνουν εθνικά περήφανους. Το ότι ασχολείται η διεθνής κοινότητα με το ζήτημα και μάλιστα με τα πιο επιφανή μέλη της στον τομέα αυτόν αποτελεί εγγύηση ότι το ζήτημα θα παραμένει ζωντανό και επίκαιρο ενώ η βρετανική άρνηση θα φαντάζει ολοένα και πιο παράλογη».

Το συνέδριο θα χαιρετίσει η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.