ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΡΤ 3

«ΜΙΑ ΣΦΑΙΡΑ ΕΝΑ ΑΝΤΙΟ»

   ΚΥΝΙΣΜΟΣ  ΚΑΙ ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΣΤΟ ΝΕΟΝΟΥΑΡ ΤΟΥ ΡΟΜΠΕΡΤ ΟΛΤΜΑΝ

Με ένα κορυφαίο νεονουάρ συνεχίζει τις προβολές της η Ταινιοθήκη της ΕΡΤ-3 πάντα στο αφιέρωμα Ταυτότητες, ρόλοι, σχέσεις εξουσίας. Το Μια σφαίρα ένα αντίο (The long goodbye, 1973, έγχρωμο, διάρκεια 108΄) του κορυφαίου Αμερικανού δημιουργού Ρόμπερτ Όλτμαν παρουσιάζεται την Τετάρτη 29 Απριλίου στις 21:00 πάντα στον Αλέξανδρο (Εθνικής Αμύνης 1) με ελεύθερη είσοδο.

Η αίθουσα είναι μια ευγενική παροχή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας- Κέντρο Πολιτισμού με τη συνδιοργάνωση και καλλιτεχνική επιμέλεια του ΚΕΜΕΣ.

Παίζουν οι Έλιοτ Γκουλντ, Νίνα Βαν Πάλαντ, Στέρλινγκ Χέιντεν. Το σενάριο προέρχεται από μυθιστόρημα του διακεκριμένου Ρέιμοντ Τσάντλερ.

Το φιλμ προλογίζει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, στο τέλος της προβολής θα ακολουθήσει μακρά συζήτηση με τους θεατές στους οποίους θα διανεμηθεί ανάλυση του κριτικού κινηματογράφου  Νέστορα Πουλάκου.

Στο έβδομο μάθημα για το ελεύθερο, λαϊκό πανεπιστήμιο για τον κινηματογράφο το θέμα είναι «Πολιτικές, κοινωνικές και ιδεολογικές αναφορές του φιλμ- νουάρ». 

Ο ιδιωτικός ντετέκτιβ Φίλιπ Μάρλοου βοηθά ένα φίλο του να διαφύγει στο Μεξικό και βρίσκεται εμπλεγμένος στο φόνο της γυναίκας του φίλου. Συλλαμβάνεται από την αστυνομία, εμπλέκεται μ’ έναν γκάνγκστερ και  μια κυρία που αναζητάει τον σύζυγό της. Σε κάποια φάση θα καταλάβει πως όλες οι ιστορίες έχουν μια κοινή σύνδεση. Τότε θα βρεθεί αντιμέτωπος με μια τρομερή δολοπλοκία γεμάτη αμοραλισμό και κυνισμό.

Ένα εκπληκτικό, κατάπικρο νεονουάρ με πολλές κοινωνικές και πολιτικές αναφορές και μια  έξοχη φωτογραφία.

Το κείμενο που θα διανεμηθεί είναι το ακόλουθο:

«Το καλοκαίρι του 1973 στο Λος Άντζελες είναι καυτό. Ο ιδιωτικός ντετέκτιβ Φίλιπ Μάρλοου βρίσκεται μπλεγμένος άθελά του, καθότι βοήθησε τον καλό του φίλο Τέρι Λένοξ (όχι και τον καλύτερο άνθρωπο στον κόσμο βέβαια!) να «αποδράσει» στο Μεξικό. Ποτέ δεν ρώτησε γιατί, τηρώντας τον κώδικα φιλίας μεταξύ αντρών. Αυτή όμως η «βοήθεια» του στοιχίζει ένα ήρεμο καλοκαίρι, παρέα με τον αγαπημένο γάτο του και τις έξαλλες, πάντα ολόγυμνες, γειτόνισσες που του κρατάνε ζεστή συντροφιά.

Υπό τους νοσταλγικούς τζαζ ήχους του The Long Goodbye από τον Τζον Γουίλιαμς, με την πάντοτε ατμοσφαιρική φωτογραφία εποχής του Βίλμος Ζίγκμοντ, ο πιο κουλ κινηματογραφικός Φίλιπ Μάρλοου, που ανάβει το σπίρτο του σε όποιο σημείο βρει εύκαιρο, καταδιώκει και κυνηγιέται στο Λος Άντζελες και το Μαλιμπού, στην Τιχουάνα και την ενδοχώρα του Μεξικού. Από τη μια μεριά, ο ανερχόμενος την εποχή εκείνη σκηνοθέτης Ρόμπερτ Όλτμαν δεν γυρίζει ένα συνηθισμένο νουάρ, αλλά ένα νεο-θρίλερ στη μετα-χίπις συνοικία του Λος Άντζελες.

Από την άλλη μεριά, ο Έλιοτ Γκουλντ μπορεί να μην «έμεινε» στη σινεφίλ συνείδηση ως ο καλύτερος Μάρλοου της μεγάλης οθόνης, όμως η ερμηνεία του άφησε το δικό της σημάδι, παρόλο που όλοι τους (Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ - Ρόμπερτ Μοντγκόμερι - Τζέιμς Γκάρνερ - Ρόμπερτ Μίτσαμ) παραμένουν αξεπέραστοι. Ο Γκουλντ, περισσότερο ως σκοτεινή φιγούρα των αντεργκράουντ στεκιών της πόλης παρά ως δαιμόνιος ντετέκτιβ, εραστής και λαγωνικό συνάμα, ενσάρκωσε το μυστήριο που έλκυε και εντέλει στιγμάτισε το σινεμά των ‘70s.

Σχετικά με την ιστορία αυτού του βιβλίου του Ρέιμοντ Τσάντλερ: ο Μάρλοου βοηθάει τον καλό του φίλο, αλλά επίσης τζογαδόρο, συνεργάτη ενός περιβόητου μαφιόζου της περιοχής και ζηλιάρη συζύγου, Τέρι Λένοξ να αποδράσει στο Μεξικό. Η ώρα δείχνει ξημερώματα και ο Μάρλοου είναι ξύπνιος από τις ατασθαλίες αφενός του γάτου του, αφετέρου των όμορφων κοριτσιών του απέναντι διαμερίσματος. Το επόμενο πρωί, όταν βρίσκεται στο κρατητήριο και στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, προσπαθεί να καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει. Ο καλός του φίλος βρίσκεται δολοφονημένος στο Μεξικό, με την όμορφη γυναίκα του να είναι -εξίσου- δολοφονημένη στο σπίτι τους. Από το χέρι του ιδίου, καθώς λέγεται. Από εκείνο το σημείο, ο Μάρλοου ξεκινά το δικό του αγώνα για την αλήθεια. Δεν πιστεύει τίποτε από όλα αυτά, όπως και δεν κατανοεί γιατί τον έμπλεξε ο φίλος του.

Κι έτσι βρίσκεται ανάμεσα σε έναν αλκοολικό συγγραφέα (υπέροχη η ερμηνεία του «γερόλυκου» Στέρλινγκ Χέιντεν) και τη γοητευτική γυναίκα του στο σπίτι τους στο Μαλιμπού, γείτονες των «δολοφονημένων». Σε μια ψυχιατρική κλινική ενός «κομπογιαννίτη» γιατρού. Στον αρχιμαφιόζο της περιοχής και τη σπείρα του (μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται ο…  Άρνολντ Σβαρτζενέγκερ, στα πρώτα του βήματα τότε). Στην καχυποψία και την επιθετικότητα των αστυνομικών. Και στο πέπλο μυστηρίου που καλύπτει τις αρχές στην ενδοχώρα του Μεξικού. Όλα όμως τελειώνουν, ξεδιαλύνονται και αποκαθίστανται με μια σφαίρα. Κι ένα αντίο. Καλό καλοκαίρι. Εις το επανιδείν»

ΔΕΚΑ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ ΤΟ «ΜΙΑ ΣΦΑΙΡΑ ΕΝΑ ΑΝΤΙΟ»

Εξάλλου, δέκα λόγοι για να μην χάσετε το Μια σφαίρα ένα αντίο είναι οι ακόλουθοι:

Για το εκπληκτικό σενάριο από μυθιστόρημα του Ρέιμοντ Τσάντλερ

Για την αέρινη φωτογραφία του Βίλμος Ζίγκμοντ που μας προσφέρει μια εκπληκτική φαινομενολογία του Λος Άντζελες.

Για τη μοναδική, περίτεχνη σκηνοθεσία του Όλτμαν, που ενώνει μια σειρά ψηφιδωτών για να φθάσει στο τελικό αποτέλεσμα.

Για την εξαιρετική διαδικασία όπου παρατηρούμε την ενσωμάτωση του Φίλιπ Μάρλοου σ’ ένα έγχρωμο νεονουάρ.

Για την ύπαρξη πολλών μικρών λεπτομερειών που όλες διαθέτουν τη σημασία και την αξία τους και απαιτούν προσοχή.

Για τη μοναδική και εκπληκτική υπόδυση του Έλιοτ Γκουλντ ως Φίλιπ Μάρλοου

Για να απολαύσουμε τον Στέρλινγκ Χέιντεν σ’ ένα μικρό ρόλο.

Για τη μεγάλη ιδεολογική επίδοση της ταινίας

Για τον τρόπο που απεικονίζεται η διαφθορά και η διαπλοκή.

Για την απόδειξη της διαχρονικότητας του νουάρ

Υ.Γ. Η επόμενη ταινία στο νέο αφιέρωμα Τιμή στο γαλλικό Μάη θα είναι το αριστούργημα του Ρίτσαρντ Μπρουκς Οι επαγγελματίες (έγχρωμο, ΗΠΑ, 1966) που προβάλλονται τη Δευτέρα 4 Μαΐου στις 21:00 , φυσικά στον Αλέξανδρο με ελεύθερη είσοδο.