ΕΝΙΑΙΟ ΠΑΡΑΛΙΑΚΟ ΜΕΤΩΠΟ: ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ PROJECT ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ

 Τάσος Τασιούλας

Το μεγαλύτερο project της Θεσσαλονίκης στη μετά-κορωνοϊό εποχή είναι η ανάπλαση και αξιοποίηση του παραλιακού μετώπου από το Αγγελοχώρι ως το Καλοχώρι. Το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο, παρά τις καθυστερήσεις λόγω της πανδημίας, μέχρι τον Μάρτιο βγαίνει σε δημόσια διαβούλευση και μέχρι το τέλος του 2021 αναμένεται να εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα.

Στη συνέχεια θα ακολουθήσουν μελέτες, διαγωνισμοί, αναζήτηση χρηματοδότησης. Κι αυτά είναι πολλά και χρονοβόρα, αλλά αναγκαία για ένα τόσο μεγάλο έργο, που απαρτίζεται από τοπικές παρεμβάσεις, καθεμιά από τις οποίες συνιστά μια μείζονα παρέμβαση για την παράκτια ζώνη της ευρύτερης Θεσσαλονίκης και σε μήκος περίπου 40 χιλιομέτρων.

Κάποια συγκεκριμένα έργα, από τα πολλά που προβλέπονται, περιγράφονται ήδη στο Ειδικό Χωρικό Σχέδιο, όμως η εξειδίκευση των παρεμβάσεων θα γίνει μέσα από τις μελέτες. Από εκεί θα προκύψουν και τα έργα κατά τόπους σε αυτό το μήκος των 40 χλμ.

Η αρχή γίνεται ήδη από το δυτικό τμήμα. Στο δυτικό παράκτιο μέτωπο, οι παρεμβάσεις για την εξυγίανση των εδαφών και την ανάπλαση της περιοχής του Δενδροποτάμου και των παλιών βυρσοδεψείων έχουν αρχίσει και προβλέπεται η λειτουργική ένωση με τις προτεινόμενες υπερτοπικές δραστηριότητες στην 26ης Οκτωβρίου, αλλά και με το Καλοχώρι.

Στην ίδια περιοχή επίσης, έχει δρομολογηθεί με το Μουσείο Ολοκαυτώματος και τις παρεμβάσεις στη δυτική πλευρά του δήμου Θεσσαλονίκης, η δημιουργία του Μητροπολιτικού Δυτικού Πάρκου στον χώρο του παλιού σιδηροδρομικού σταθμού, αλλά και ο περιπατητικός άξονας από το νέο Μουσείο Ολοκαυτώματος έως την Πλατεία Ελευθερίας, διαμέσου των εγκαταστάσεων του παλαιού Εμπορευματικού Σταθμού, για τη δημιουργία της «πορείας μνήμης».

Μια εικόνα από το πώς μπορεί να αλλάξει ριζικά η εικόνα του δυτικού παράκτιου μετώπου δόθηκε μέσα από τον διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ArXellence 2, που διοργάνωσε η βιομηχανία συστημάτων αλουμινίου ALUMIL, με θέμα τον επανασχεδιασμό του δυτικού παράλιου μετώπου της Θεσσαλονίκης.

Εκτός από τα έργα αστικής ανάπλασης, που είναι εξαιρετικά σημαντικά, υπάρχουν και μια σειρά από έργα υποδομής, που προγραμματίζονται να γίνουν στο παράκτιο μέτωπο συνολικά. Που σημαίνει ότι θα απαιτηθούν αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί, ειδικά για τις λεγόμενες μείζονες παρεμβάσεις, ενώ θα πρέπει να αντιμετωπιστούν και σημαντικά ζητήματα, ιδιοκτησιακά και άλλα, ειδικά στον αιγιαλό.

Για να έχουμε μια καλή εικόνα των αλλαγών που θα γίνουν ώστε να ενοποιηθεί, να αναπλαστεί και να αξιοποιηθεί ένα από τα σημαντικότερα αναπτυξιακά πλεονεκτήματα της Θεσσαλονίκης, θα πρέπει να φτάσουμε στο 2030. Τότε θα έχουν ολοκληρωθεί σημαντικές παρεμβάσεις στο σχέδιο για το παραλιακό μέτωπο και θα φανεί η αξία ενός project, που μόνο πρόσφατα μετατράπηκε από ιδέα και όραμα σε σχέδιο, που λαμβάνει σάρκα και οστά.

Το Ειδικό Χωρικό περιλαμβάνει και την ανάπλαση της παλιάς παραλίας Θεσσαλονίκης, την αποκατάσταση των ζητημάτων στο παράκτιο μέτωπο του δήμου Καλαμαριάς, που ήδη έχουν θεσμοθετηθεί με τις νέες ρυθμίσεις και άλλα σημαντικά έργα, που έχουν μελέτες και μια βάση εκκίνησης.

Περιλαμβάνει και εμβληματικές παρεμβάσεις, που αλλάζουν εντελώς την εικόνα μεγάλων κομβικών περιοχών, όπως στην περιοχή του Μεγάρου Μουσικής – Ποσειδωνίου – Αλλατίνη (Ανατολικός Μητροπολιτικός Πόλος Πολιτισμού και Αθλητισμού), το αγρόκτημα του ΑΠΘ, το Ανατολικό Μητροπολιτικό Πάρκο και τον Βοτανικό Κήπο στην έκταση του ΑΠΘ κοντά στο αεροδρόμιο, την κατασκευή νέας ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης κτλ.

Οι κυριότερες παρεμβάσεις ανά περιοχή:

-Δυτικά: αλιευτικό καταφύγιο στον δήμο Δέλτα, πεζόδρομος – ποδηλατόδρομος από το Καλοχώρι μέχρι την περιοχή του λιμανιού, ανάπλαση του Δενδροποτάμου και σύνδεση με τα στρατόπεδα Μεγ. Αλεξάνδρου, Παπακυριαζή, Παύλου Μελά, Στρεμπενιώτη, το Επταπύργιο και τους Κήπους του Πασά. Επίσης δημιουργία περιοχής αναφοράς, που περιλαμβάνει το Δυτικό Μητροπολιτικό Πάρκο (χώρος Παλιού Εμπορευματικού Σταθμού) με την πορεία μνήμης από το Μουσείο Ολοκαυτώματος έως την πλατεία Ελευθερίας διαμέσου του «αστικού» τμήματος του ΟΛΘ, αλλά και ανάπλαση της 26ης Οκτωβρίου.

-Κεντρικά: επέκταση της παλιάς παραλίας, νέες ρυθμίσεις στη Νέα Παραλία για την απομάκρυνση των παρατύπως παρκαρισμένων οχημάτων, τη δημιουργία ποδηλατοδρόμου και σημαντικότατες αλλαγές στην περιοχή Μεγάρου Μουσικής – Ποσειδώνιου – Αλλατίνη. Εκεί θα εκπονηθεί μελέτη ειδικών πολεοδομικών ρυθμίσεων για την απόδοση σε κοινή χρήση του περιβάλλοντος χώρου του Αλλατίνη και τη δημιουργία νέας μητροπολιτικής ζώνης οργανωμένων αθλητικών εγκαταστάσεων κολύμβησης και ναυταθλητισμού με μετεγκατάσταση του Ποσειδώνιου εντός αυτής, ενώ με τη δημιουργία κεντρικής πλατείας θα καταστεί δυνατή η ανέγερση νέων κτιριακών εγκαταστάσεων υψηλής αρχιτεκτονικής αξίας με χρήση κεντρικών λειτουργιών δημιουργώντας τον ανάλογο μητροπολιτικού επιπέδου πόλο πολιτισμού. Προβλέπεται και μερική υπογειοποίηση ή εκτροπή της οδού Μαρία Κάλλας.

-Ανατολικά: πεζόδρομοι και ποδηλατόδρομοι στις οδούς Σοφούλη και Πλαστήρα, πολεοδομικές ρυθμίσεις στο Κυβερνείο και στην πλαζ Αρετσούς, Αλιευτικό Καταφύγιο – Ιχθυόσκαλα στη Νέα Κρήνη, απομάκρυνση της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης και ανάπλαση της περιοχής που καταλαμβάνει σήμερα, όπως και του οικοπέδου της παλιάς ΒΙΑΜΥΛ, αλλά και ανάπτυξη του χώρου εκπαίδευσης και βοτανικού κήπου ως Ανατολικό Μητροπολιτικό Πάρκο – Βοτανικός Κήπος στο Αγρόκτημα του ΑΠΘ. Επίσης προβλέπονται παρεμβάσεις περαιτέρω τουριστικής αξιοποίησης των παραλίων του δήμου Θερμαϊκού και χωροθέτηση εκεί της νέας ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης.