Το Περτούλι Τρικάλων 

 Κατερίνα Κυρίτση

 

- Advertisement -

Το Περτούλι αποτελεί ένα μαγευτικό δημοφιλές χωριό στην ορεινή πλευρά του νομού Τρικάλων, το οποίο βρίσκεται δίπλα στο χιονοδρομικό κέντρο της περιοχής.

Μια ανάσα µόλις από την πόλη των Τρικάλων, θα βρεθείτε στον ορεινό όγκο της περιοχής, στην επονοµαζόµενη «Γη των Αιθήκων», τον σηµερινό Δήµος Πύλης, που σύµφωνα µε τον µύθο, πήρε το όνοµά της από τον οµώνυµο λαό που κατοικούσε εκεί και φρουρούσε τα περάσµατα από την Ήπειρο στη Θεσσαλία.

Μια διαδροµή από 11 στο σύνολο πανέµορφα χωριά, µε εντυπωσιακή θέα, έλατα και γραφικούς πετρόκτιστους οικισµούς ξετυλίγεται µπροστά µας… Ένας από τους γνωστότερους δεν είναι άλλος από το γραφικό Περτούλι.

Το χωριό είναι χτισμένο στα 1.100 μέτρα, ανάμεσα σε ψηλά έλατα και αποτελεί τον ιδανικό προορισμό για εκείνους που αγαπούν την πεζοπορία.

Το χιονοδρομικό κέντρο του Περτουλίου έχει σίγουρα συμβάλλει στη δημοφιλία της περιοχής με αποτέλεσμα να είναι ανάμεσα στους τοπ προορισμούς για τους σκιέρ και άλλες χειμερινές δραστηριότητες. 

Πολύ γνωστά στην περιοχή είναι τα λεγόμενα “Λιβάδια Περτουλίου“, όπου βρίσκεται το Πανεπιστημιακό Ελατόδασος. Η άγρια ζωή είναι σήμα κατατεθέν της περιοχής, αφού το μέρος είναι γεμάτο από ελάφια και ζαρκάδια, ενώ όλο το τοπίο θα σας θυμίσει τα αλπικά τοπία.

Δραστηριότητες στα.. Λιβάδια! 

Η διαδρομή έχει ως εξής: με αφετηρία τα Τρίκαλα κινούμαστε στον οδικό άξονα Πύλης-Τρικάλων, περνάμε το φυσικό πέρασμα που χωρίζει τα πεδινά της Θεσσαλίας από τα ορεινά, προσπερνάμε την Ελάτη και ακολουθούμε βορειοδυτική πορεία προς το Περτούλι.

Κατάφυτες παρειές, πυκνά δάση με έλατα να πρωτοστατούν στην πανδαισία του πράσινου και λίγο λευκό χιονιού, ίσα για να σπάει η μονοτονία. Το υψόμετρο μεγαλώνει και η προέλαση των ελάτων μοιάζει να ανακόπτεται. Τα δέντρα δίνουν τη θέση τους σε θάμνους και αυτοί, με τη σειρά τους, αντικαθίστανται από χορτάρι ύψους λίγων εκατοστών. 

Εδώ, λοιπόν, εκτείνεται ο λειμώνας της περιοχής, κοινώς τα Περτουλιώτικα Λιβάδια. Οι αραιοί θάμνοι και τα χαμηλά υδρόφιλα φυτά είναι το κύριο χαρακτηριστικό αυτού του ξέφωτου, ενώ άλογα που καλπάζουν ελεύθερα και αγελάδες με εκείνο το χαρακτηριστικό βλέμμα, οι οποίες περιφέρονταν άσκοπα πλάι σε ρυάκια και μικρές λιμνούλες, αποτελούν το πάγιο μοτίβο στα Περτουλιώτικα Λιβάδια. 

Στο ίδιο σημείο, κάθε Μάιο ανταμώνουν οι Σαρακατσαναίοι από όλη την Ελλάδα και τα Βαλκάνια, ενθυμούμενοι τα προγονικά τους έθιμα και τον νομαδικό τρόπο ζωής του παρελθόντος.

Η ιππασία συγκαταλέγεται στα must που πρέπει να δοκιμάσετε στα Περτουλιώτικα Λιβάδια, ακόμα κι αν είστε παντελώς άσχετοι με το «άθλημα». Αλλά κι αν βλέπετε σέλα για πρώτη φορά, δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας! Με τη βοήθεια των ειδικών θα κάνετε βόλτες ως αναβάτες σε κάποιον Ερμή (έτσι έλεγαν το δικό μου άλογο) και θα ιππεύσετε σε δασικά μονοπάτια γύρω από το Περτούλι.

Για πιο light καταστάσεις επιλέξτε mountain bike ή τοξοβολία, αν όμως συγκαταλέγεστε στους fans του σκι υπάρχει λύση και για εσάς. Το μικρό χιονοδρομικό κέντρο στο Περτούλι, 3 χλμ. από το χωριό, θα σας επιτρέψει να χαράξετε πορεία με τα χιονοπέδιλά σας, να κάνετε snowboard σε πλαγιές εύκολης κατάβασης ή να πιείτε τον καφέ σας στο chalet αγναντεύοντας το τοπίο πίσω από τις μεγάλες τζαμαρίες.

Η αρχοντιά του οικισμού

Αμφιθεατρικά χτισμένο στη δυτική πλαγιά του όρους Φούρκα, σε υψόμετρο 1.090 μ., το Περτούλι έχει την τιμή να είναι ένα από τα πιο παλιά χωριά στη Θεσσαλία, αφού η πρώτη αναφορά σε αυτό γίνεται σε κώδικα της Μονής Βαρλαάμ του 10ου αιώνα.

Επιδημία πανούκλας «ξεκλήρισε» τον οικισμό το 1720, το Περτούλι, όμως, κατοικήθηκε ξανά από τον Τριαντάφυλλο Χατζή Μπέρτα, στον οποίο αποδίδεται η σημερινή ονομασία, ως παράφραση του αρχικού τοπωνυμίου Μπερτούλι.

Σπίτια με κόκκινες κεραμοσκεπές και πέτρινες στέγες απλώνονται και στις δύο πλευρές του κεντρικού δρόμου, περικυκλωμένα από τα βουνά Νεράιδα, Κόζιακας, Αυγό και Λουπάτα. Τοπική αρχιτεκτονική, υψηλή αισθητική και φροντίδα σε κάθε κατοικία ή σοκάκι… Τα μάτια, δεν χορταίνουν τόση αρχοντιά να ξεχειλίζει από παντού στο Περτούλι, και οι αισθήσεις μου παραδίδονται άνευ όρων στη σοφιστικέ ατμόσφαιρα που έχει αυτό «το κάτι».

Την ίδια εντύπωση δημιουργεί το Αρχοντικό Χατζηγάκη, παλιός πολεμικός πύργος που μετατράπηκε σε ένα από τα καλύτερα παραδοσιακά ξενοδοχεία στο Περτούλι. Εξίσου ιδιαίτερα και επιβλητικά είναι τα πέτρινα κτήρια, όπου το καλοκαίρι φιλοξενούνται οι φοιτητές δασολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. 

Σε αυτούς, και γενικότερα στο ότι βρίσκεται υπό την επίβλεψη της εν λόγω κοινότητας, οφείλεται και το γεγονός ότι το δάσος ελάτης του Περτουλίου είναι ένα από τα καλύτερα προστατευμένα της χώρας, με σπάνια είδη δέντρων.

Όσο για την διαμονή και το φαγητό, όλα τους φέρουν το άρωμα της παράδοσης και προσφέρουν άριστες υπηρεσίες στους επισκέπτες.

Οι ταβέρνες του χωριού βάζουν άπαντες σε πειρασμό με τις τοπικές νοστιμιές τους. Ζαρκάδι με σταφίδες, κόκορας με χυλοπίτες, κοκορέτσι και χωριάτικες πίτες συνθέτουν ένα γευστικότατο παζλ που θα συμπληρωθεί κομμάτι κομμάτι από εσάς. Όσο για τα κιλά; Πόσες θερμίδες μπορείτε να κάψετε με ιππασία στα Περτουλιώτικα Λιβάδια;

Από την άλλη όσο περνάει ο καιρός και μπαίνουμε στον χειμώνα, το Περτούλι παραμένει στους top προορισμούς! Ο χειμώνας επίσης είναι μια εποχή που του πάει πολύ… Το χωριό κατάλευκο από τα χιόνια μοιάζει σαν σκηνικό ταινίας! 

Δείτε το βίντεο με το χιονισμένο Περτούλι 

Αν φτάσετε μέχρι το Περτούλι συνεχίστε για ένα ακόμα ορεινό χωριό των Τρικάλων, το όμορφο Νεραϊδοχώρι!

Νεραϊδοχώρι Τρικάλων: Το… παραμυθένιο χωριό 

και ο μύθος που ακολουθεί το όνομα του!

Οδοιπορικό στα χωριά του Δήµου Πύλης

Με αφετηρία τα Τρίκαλα κινούµαστε στον οδικό άξονα Πύλης-Τρικάλων και διανύοντας 18 χλµ., (20 λεπτά περίπου) βρισκόµαστε στην Πύλη. Πρόκειται για ένα πανέµορφο φυσικό τοπίο, περιτριγυρισµένο από επιβλητικά βουνά και µε τον Πορταικό ποταµό να δεσπόζει µπροστά µας.

Η ονοµασία της δεν είναι τυχαία, καθώς αποτελεί ένα φυσικό πέρασµα ανάµεσα στα βουνά που οδηγεί στον ορεινό όγκο. Εδώ κάνουμε road trip στα πανέμορφα ορεινά χωριά των Τρικάλων!

Περνώντας τα δημοφιλή χωριά, Ελάτη και Περτούλι φτάνουμε σε ένα λιγότερο γνωστό χωριό αλλά πραγματικά παραμυθένιο όπως λέει και το όνομα του, το Νεραϊδοχώρι. Εδώ σκεφτήκαμε ότι θα είναι ωραία το ταξίδι να επικεντρωθεί στο όμορφο αυτό ορεινό χωριό.

Αν λοιπόν σκέφτεστε ένα ταξίδι με το αυτοκίνητο ή μια εκδρομή το Σαββατοκύριακο σας έχουμε πολύ ωραίες ιδέες!

Το Νεραϊδοχώρι

Σε υψόµετρο 1.140 µ. στις πλαγιές του Κόζιακα, δίπλα στο Περτούλι και 20 χλµ. από την Ελάτη, είναι χτισµένο το Νεραϊδοχώρι.

Μέσα στα πλατάνια και στις παχιές φυλλωσιές των δέντρων κρύβεται µια υπέροχη λιθόστρωτη πλατεΐτσα, όπου µπορεί κανείς να θαυµάσει την αναπαλαιωµένη τρίκλιτη εκκλησία του Αγίου Νικολάου του Βετερνίκ (παλαιότερη ονοµασία του οικισµού, σλαβική λέξη για το «απάνεµο») µε ιστορικής σηµασίας τοιχογραφίες, που διασώθηκαν από την επέλαση των Τουρκαλβανών το 1823.

Ιδανικό για μια φθινοπωρινή εξόρμηση μακριά από την πολύβουη πρωτεύουσα και τα μεγάλα αστικά κέντρα. Επιβλητική θέα, άγρια ομορφιά και εντυπωσιακά αξιοθέατα συνθέτουν το παζλ της επίσκεψης…

Όπως αποκαλύπτει και το όνοµα του, είναι ένα χωριό πραγµατικά παραµυθένιο, όπου η φύση επιδεικνύει τη δύναµή της και το τοπίο προκαλεί δέος. Χτισµένο αµφιθεατρικά στη γεµάτη έλατα πλαγιά, χαρίζει ένα τοπίο βγαλµένο από θρύλους µε ξωτικά…

Έξω από το χωριό συναντάµε το µοναστήρι της Αγίας Παρασκευής, ένα βυζαντινό µνηµείο του 1793 µε σηµαντική αρχιτεκτονική και ιστορική αξία, καθώς χρησιµοποιήθηκε ως κρησφύγετο των ανταρτών και ως κρυφό σχολειό κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας.

Η θέα από το µοναστήρι προς την κοιλάδα του Περτουλιώτη είναι κάτι περισσότερο από συναρπαστική.

Στην πέτρινη πλατεία του οπλαρχηγού Χατζηπέτρου, δεσπόζει η αναπαλαιωμένη εκκλησία του Αγίου Νικολάου του Βετερνίκ. Εκεί, μπορεί κανείς να γνωρίσει ότι έχει απομείνει από τις τοιχογραφίες, μετά την καταστροφή που υπέστη ο ναός από τους Τουρκαλβανούς το 1823.

Κατηφορίζοντας από την κεντρική πλατεία προς το ποτάµι, βρίσκεται το πετρόκτιστο γεφύρι του Χατζηπέτρου, από όπου ξεκινά και το περίφηµο πετρόχτιστο µονοπάτι «Βλαχόστρατα». Το σηµείο ενδείκνυται για εξερεύνηση στο πυκνό ελατοδάσος του Κόζιακα.

Αφού «χορτάσετε» τις βόλτες στο χωριό, µπορείτε να γευµατίσετε σε ένα από τα γραφικά του ταβερνάκια και κατόπιν να αρχίσετε την εξερεύνηση των πέριξ.

Στο χωριό τα τζάκια ανάβουν νωρίς και οι κάτοικοι σε περιποιούνται σαν δικό τους άνθρωπο που επιστρέφει μετά από καιρό!

Αν είστε λάτρης της πεζοπορίας, η περιήγηση στα ξωκλήσια του Προφήτη Ηλία και του Αγίου Παντελεήµονα θα σας ανταµείψει. Επιπλέον, µην παραλείψετε να κάνετε µια βόλτα µέχρι τον Ασπροπόταµο, που αποτελεί παραπόταµο του Αχελώου και απέχει µόλις δύο χιλιόµετρα από το χωριό.

Το όνομα

Οι ντόπιοι λένε πως η ονοµασία του προέκυψε από παλιούς θρύλους και παραδόσεις για νεράιδες, ξωτικά και αερικά που έκαναν την εµφάνισή τους στα δάση το βράδυ!

Πιο συγκεκριμένα η παράδοση λέει ότι υπήρχαν κάποτε στο χωριό δυο πλούσια και όμορφα κορίτσια. Το ένα το έλεγαν «Μάρω» και το άλλο «Νεραϊδούλα». Κλέφτες πατήσανε στο χωριό γυρεύοντας να πάρουν αιχμάλωτες τις δυο κοπέλες. Ωστόσο, εκείνες κατόρθωσαν να ξεφύγουν.

Η μια ανέβηκε στην κορυφή του ενός βουνού και η άλλη στην κορυφή του άλλου. Όταν οι κλέφτες έφυγαν όμως, τα κορίτσια δεν γυρίσανε στο χωριό. Είχαν χαθεί. Οι γέροι και οι γριές του χωριού λέγανε ότι πολλές φορές, τις φεγγαρόλουστες νύχτες έβλεπαν τις σκιές τους και τις σκοτεινές νύχτες ακούγανε τις παραπονιάρικες φωνές τους.

Από τότε τα βουνά ονομάστηκαν «Μαρόσα» και «Νεράιδα». Επειτα, επικράτησε το σημερινό Νεραϊδοχώρι…

Must See

Σε µικρή απόσταση από το Νεραϊδοχώρι, θα βρείτε το χωριό της ∆έσης µε το σπήλαιο της Λέγκως, από όπου περνά ένα υπόγειο ποτάµι, και το γραφικό χωριουδάκι του Αγίου Νικολάου µετά τη Δέση, µε θέα στις βουνοκορφές της Πίνδου, χτισµένο σε ένα πολύ όµορφο τοπίο µε πλούσια βλάστηση και τρεχούµενα νερά.

Το χωριό φηµίζεται για τα καλοκαιρινά πανηγύρια αλλά και την περίφηµη βραχογραφία του Αγίου Νικολάου.

Το γραφικό εκκλησάκι Αγ. Αποστόλων στη θέση Τζατζά, όπου ξεκινάει ένα φυσικό µονοπάτι που οδηγεί στο καταφύγιο «Χριστόδουλος Χατζηπέτρος» µε θέα όλο τον Θεσσαλικό Κάµπο.

Τα χωριά του Ασπροπόταµου, µε τα πέτρινα γεφύρια, πολλά από τα οποία χτίστηκαν στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Ανάµεσα τους, το λιθόκτιστο γεφύρι της Σµίξης.

Διαδροµές

Τρίκαλα-Πύλη, απόσταση 8,5 χλµ
Πύλη-Ελάτη, απόσταση 15,2 χλµ.
Περτούλι-Νεραϊδοχώρι, απόσταση 3,4 χλµ.