Μετρό Θεσσαλονίκης

 Μετά τις τελευταίες εξελίξεις στο ζήτημα του σταθμού της Βενιζέλου, την επιστολή του αναδόχου, την αντίδραση του Μ. Ζορπίδη, και τα δημοσιεύματα για νέα εκτροπή του έργου ζητήσαμε από τον Γιάννη Μυλόπουλο, Καθηγητή της Πολυτεχνικής Σχολής ΑΠΘ & Προέδρου της Αττικό Μετρό ΑΕ, την άποψη του και μια απάντηση σε όσα λέγονται και γράφονται. Ακολουθεί το κείμενό του:

 «Αμέσως μετά τις Ευρωεκλογές ξεκίνησε ένα μπαράζ επιστολών της Αναδόχου Κοινοπραξίας που κατασκευάζει το Μετρό της Θεσσαλονίκης, προς την Αττικό Μετρό ΑΕ, με αντικείμενο την αμφισβήτηση έως και αποδόμηση των όσων επιτεύχθηκαν από την επανεκκίνηση του έργου, 3,5 χρόνια πριν, μέχρι σήμερα. Οι επιστολές συνεχίστηκαν με μεγαλύτερη ένταση, ως προς την αμφισβήτηση των όσων επιτεύχθηκαν και ως προς τη στοχοποίηση της σημερινής διοίκησης της εταιρείας, μετά τις εκλογές της 7ης Ιουλίου. Δεν είναι δύσκολο να διαπιστώσει κανείς ότι οι ισχυρισμοί της Αναδόχου Κοινοπραξίας περί καθυστερήσεων του έργου, με δήθεν ευθύνη της Αττικό Μετρό ΑΕ, είναι αναληθείς και ανυπόστατοι. Ακόμη και ο πιο ανυποψίαστος αναγνώστης τους άλλωστε, διαβλέπει τις σκοπιμότητες που υποκρύπτονται σε αυτές και την ιδιοτέλεια που υπηρετούν. Είναι γνωστή άλλωστε στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ η τακτική μερίδας του εργολαβικού κόσμου να εκμεταλλεύεται την πολιτική, όπως εκλογές, αλλαγές κυβερνήσεων και διοικήσεων σε δημόσιους οργανισμούς κλπ, σε βάρος του δημοσίου και προς ίδιον όφελος. Διεκδικώντας δηλαδή το εύκολο χρήμα, μέσω αποζημιώσεων, προβάλλοντας ή συχνά και κατασκευάζοντας ευθύνες του δημοσίου περί καθυστερήσεων. Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνουν αυτά… 
Γι’ αυτό και ο χρόνος που εκδηλώθηκαν αυτές οι επιστολές αμφισβήτησης, με τη συγκεκριμένη πολιτική συγκυρία στην οποία αυτές αναπτύχθηκαν, είναι αποκαλυπτικός για το επίπεδο της αξιοπιστίας τους, χωρίς να αφήνει το παραμικρό περιθώριο συγκάλυψης των πραγματικών προθέσεών τους. Αδιάψευστοι, πάντως, μάρτυρες της σημαντικής προόδου που για πρώτη φορά γνώρισε το έργο του Μετρό της Θεσσαλονίκης μετά την επανεκκίνησή του το Μάρτιο του 2016, ύστερα από 2 χρόνια πλήρους εγκατάλειψης και στασιμότητας, (2014 – 2016) και μετά πολλά χρόνια καθυστερήσεων, (το 2012, χρονιά συμβατικής παράδοσης του έργου, αυτό μετρούσε ήδη 5 χρόνια καθυστέρησης), είναι οι ίδιοι οι πολίτες της Θεσσαλονίκης. Οι οποίοι για πρώτη φορά είδαν αρχαιολογικές εργασίες να τελειώνουν και σκάμματα ανασκαφών να κλείνουν οριστικά και να παραδίδονται, για πρώτη φορά είδαν υπόγειες σήραγγες να ολοκληρώνονται πλήρως, από άκρου σε άκρο της Θεσσαλονίκης και της Καλαμαριάς, για πρώτη φορά είδαν κατασκευαστικές εργασίες σε πλήρη εξέλιξη, νυχθημερόν, στα εργοτάξια του έργου σε όλη την πόλη. Οι Θεσσαλονικείς ακόμη, όπως και όλοι όσοι πέρασαν τα τελευταία χρόνια από την πόλη, είδαν για πρώτη φορά τις μόνιμα εγκατεστημένες, εδώ και χρόνια, λαμαρίνες έξω από εργοτάξια να απομακρύνονται και τους δρόμους της πόλης να απελευθερώνονται από τις εργοταξιακές καταλήψεις και να αποδίδονται σε κανονική κυκλοφορία, μετά από 10 ή και 15 ολόκληρα χρόνια απίστευτης ταλαιπωρίας. 
Από τη Μοναστηρίου στο Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό και τον Βαρδάρη και από την Αγ. Σοφίας και την Εγνατία στο Σιντριβάνι, μέχρι την Κ. Καραμανλή στο Παπάφη και τη Δελφών στην Αναλήψεως και μέχρι τη Βούλγαρη και την Αλατίνη στου Χαριλάου, οι δρόμοι άνοιξαν και τα εργοτάξια, το ένα μετά το άλλο και για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, απελευθερώθηκαν από τις εργοταξιακές καταλήψεις, δίνοντας τη θέση τους σε ολοκληρωμένους κατασκευαστικά σταθμούς μετρό. Κάποιοι από τους οποίους μάλιστα φιλοξένησαν και εκδηλώσεις, ακριβώς για να δοθεί η δυνατότητα στους πολίτες να δουν, «ιδίοις όμμασι», τη μεγάλη πρόοδο των έργων στους υπόγειους σταθμούς.
 Τέλος, για πρώτη φορά φέτος οι Θεσσαλονικείς είδαν 2 από τους 18 συρμούς του μετρό να καταφθάνουν στο ολοκληρωμένο κατασκευαστικά Αμαξοστάσιο, (έργο εμβληματικό, που εκτείνεται σε 50 στρέμματα γης, το οποίο αξίζει να υπενθυμιστεί ότι ξεκίνησε να κατασκευάζεται από το μηδέν το 2016) και να είναι έτοιμοι να αρχίσουν εντός 2019 τα δοκιμαστικά δρομολόγια, ένδειξη ότι και η Ανάδοχος Κοινοπραξία διαπίστωνε τότε τη μεγάλη πρόοδο του έργου, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και συνεργάζονταν, σύμφωνα με τη σύμβαση εκτέλεσης του έργου, για την ολοκλήρωση και παράδοσή του. Όμως δεν είναι μόνον η ανθρώπινη μαρτυρία που διαψεύδει τα όσα προσπαθούν να αμφισβητήσουν οι επιστολές της Αναδόχου Κοινοπραξίας, ούτε η μέχρι πρότινος αφωνία των εργολάβων. Είναι και τα οικονομικά στοιχεία που διαψεύδουν τους ισχυρισμούς και συνηγορούν πλήρως στην εικόνα της σημαντικής προόδου που είδε το μετρό Θεσσαλονίκης τα τελευταία χρόνια. Από το 1/3 περίπου ολοκλήρωσης που κατέγραφε το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο του έργου το 2016, μετά από 10 ολόκληρα χρόνια κατασκευής, σήμερα η πρόοδός του καταγράφει ποσοστό ολοκλήρωσης μεγαλύτερο του 70%. Που με απλά λόγια σημαίνει ότι σε 3,5 μόλις χρόνια έγινε περισσότερη δουλειά, από ό,τι έγινε στα 10 πρώτα χρόνια, από το 2006 δηλαδή, οπότε ξεκίνησε η κατασκευή του έργου. Οι ρυθμοί προόδου λοιπόν του έργου τα 3,5 τελευταία χρόνια ήταν 3,5 φορές πιο γρήγοροι σε σχέση με το παρελθόν! 
Ευτυχώς υπάρχουν καταγεγραμμένες οι επενδύσεις της Αττικό Μετρό ΑΕ στο έργο της Θεσσαλονίκης, οι οποίες διαψεύδουν κατηγορηματικά τα περί καθυστερήσεων, ενισχύοντας, αντίθετα, την εικόνα μιας έκρηξης επενδύσεων και μιας σημαντικής προόδου του φυσικού αντικειμένου των έργων από το 2016 μέχρι σήμερα. Συγκεκριμένα, ενώ το 2014 και το 2015 οι απορροφήσεις του έργου της βασικής γραμμής της Θεσσαλονίκης ήταν 48 εκ. Ευρώ ετησίως, το 2016, χρονιά επανεκκίνησης των έργων, η απορρόφηση σχεδόν τριπλασιάστηκε και εκτινάχθηκε στα 127 εκ. Ευρώ, το 2017 άγγιξε τον τετραπλασιασμό, φτάνοντας στα 168 εκ. Ευρώ και το 2018 στα 106 εκ. Ευρώ. Αντίστοιχα για το έργο της επέκτασης προς Καλαμαριά το οποίο δεν συνάντησε στην πορεία του ιδιαίτερα προβλήματα, το 2014 που ξεκίνησε οι απορροφήσεις ήταν 6 εκ. Ευρώ, το 2015 και το 2016 ήταν 36 εκ. Ευρώ, το 2017 διπλασιάστηκαν και έφτασαν τα 72,5 εκ. Ευρώ, ενώ το 2018 η επένδυση ήταν 50 εκ. Ευρώ ετησίως. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι στα τελευταία 3,5 χρόνια υπήρξε μια έκρηξη παραγωγικών επενδύσεων στα έργα της Θεσσαλονίκης, επενδύσεων δηλαδή που συνοδεύτηκαν από πρόοδο του φυσικού αντικειμένου των έργων.
 Η αμφισβήτηση από πλευράς αναδόχου των όσων επιτεύχθηκαν τελευταία και η ρητή αναφορά του σε διεκδίκηση όσων, μονόπλευρα ο ίδιος, θεωρεί νόμιμο δικαίωμά του, φαίνεται λοιπόν ότι ορίζει το τέλος των παραγωγικών επενδύσεων για το μετρό Θεσσαλονίκης και την έναρξη μιας νέας εποχής, αυτής της παρασιτικής οικονομίας, στοχεύοντας στην κερδοφορία μέσω αποζημιώσεων. Γι’ αυτό και τόσον καιρό που το έργο προχωρούσε και ο ίδιος αμείβονταν κανονικά και με το νόμο για το παραγωγικό του έργο, δεν ήγειρε κανένα ζήτημα, συνεργαζόμενος με το δημόσιο και απορροφώντας τις παραγωγικές επενδύσεις. Σήμερα που το έργο πλησιάζει στην παράδοσή του και εκμεταλλευόμενος την πολιτική συγκυρία, την κυβερνητική δηλαδή αλλαγή και την αλλαγή διοίκησης στην Αττικό Μετρό ΑΕ, επιχειρεί να αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού προς όφελός του, φέρνοντας προ τετελεσμένων την νέα διοίκηση που πρόκειται σύντομα να οριστεί και ρίχνοντας τις ευθύνες στη διοίκηση που αποχωρεί και που γι’ αυτό δεν θα είναι σε θέση σε λίγο να υπερασπιστεί τα κεκτημένα της εταιρείας. Υπάρχει όμως και ακόμη μια τεράστια ανακρίβεια στην επιστολή, η οποία και αυτή δεν είναι άμοιρη σκοπιμοτήτων. Υποστηρίζεται ότι δήθεν δεν υπάρχει λύση για το σταθμό Βενιζέλου και γι’ αυτό δεν μπορεί να υπάρξει χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου. Αν αυτό ήταν αληθές, τότε ποια τεχνική λύση αφορά η μελέτη για τη Βενιζέλου που ο ίδιος ο Ανάδοχος κατέθεσε καθυστερημένα, προ μηνός, στην Αττικό Μετρό ΑΕ; Η λύση δηλαδή της συνύπαρξης των αρχαιολογικών ευρημάτων με το σταθμό, η οποία εγκρίθηκε από το ΚΑΣ το 2017 και η κατασκευή της οποίας δεσμεύει και το δημόσιο και τον ανάδοχο, αφού αποτελεί τη νόμιμη επιλογή της Πολιτείας, δεν είναι η λύση που σήμερα ακολουθείται; Και γιατί τόσον καιρό, όσο οι μελετητές του αναδόχου εργάζονταν για τη μελέτη, αυτός σιωπούσε και δεν ήγειρε κανένα ζήτημα χρονοδιαγράμματος; Τι άλλαξε τώρα και ξαφνικά εγείρουν τόσο σοβαρό ζήτημα, που κινδυνεύει, κατά τα λεγόμενά τους, να τινάξει το έργο στον αέρα; Κι ύστερα, αν πράγματι δεν υπάρχει σήμερα χρονοδιάγραμμα για τη Βενιζέλου, όπως ισχυρίζονται, τότε βάσει ποιου χρονοδιαγράμματος και με ποια σύμβαση συνεχίζονται να εκτελούνται και να αμείβονται οι εργασίες κατασκευής της πλάκας οροφής και της νότιας πρόσβασης στο σταθμό Βενιζέλου; Μήπως η αμφισβήτηση και εδώ, δια της αποκρύψεως της υποχρέωσης κατασκευής της τεχνικής λύσης που αποφάσισε η πολιτεία το 2017 και η οποία προϋποθέτει τη συνύπαρξη των αρχαίων και του σταθμού του μετρό στη Βενιζέλου, υπηρετεί πολιτικές σκοπιμότητες επιστροφής σε λύσεις που απορρίφθηκαν στο παρελθόν και που έγιναν αιτία καθυστερήσεων, αλλά και παύσης του έργου; Μήπως, τελικά, οι επιστολές του αναδόχου, λαμβάνοντας υπόψη και την πολιτική συγκυρία, προϊδεάζουν την επιστροφή για το μετρό Θεσσαλονίκης σε ένα κακό παρελθόν άγονων διλημμάτων και αντιπαραθέσεων, τότε που το δημόσιο πλήρωνε αποζημιώσεις στους εργολάβους, ενώ το έργο παρέμενε σταματημένο και αδρανές;