ή Aρτεσιανη βρύση του Καταχα Πιερίας -Εδώ έπιναν νερό οι πρόσφυγες της Μικράς Ασίας 

-A+A

Από τα κεντρικά στοιχεία της ταυτότητας της Κοινότητας 

Καταχά Πιερίας αποτελεί η παλιά αρτεσιανή βρύση με τη

 χαρακτηριστική υδαταποθήκη, η οποία βρίσκεται 

νοτιοανατολικά της κεντρικής πλατείας του Συνοικισμού επί 

του κεντρικού δρόμου που οδηγεί από τον Καταχά στον 

Κολινδρό δίπλα από την αποθήκη του Συνεταιρισμού.

Η κατασκευή του αρτεσιανού με την υδαταποθήκη μάς πηγαίνει πίσω περίπου 100

χρόνια, τότε που ο Καταχάς, λόγω της γραφικής τοποθεσίας του με τον

 καλλιεργήσιμο κάμπο του και τους γύρω ομαλούς και καταπράσινους λόφους του,

υποδέχτηκε Έλληνες πρόσφυγες από τον Καύκασο και τον Πόντο το 1921 ενώ μετά 

και την ανταλλαγή πληθυσμών την περίοδο 1921-1923 ο Καταχάς υποδέχθηκε νέους

 πρόσφυγες από τον Πόντο και τη Θράκη καθώς και λίγους από τη Μικρά Ασία και

 βέβαια πρόσφυγες υποδέχονταν μέχρι και το 1925 που είχαν έρθει από την Ρωσία,

 αυξάνοντας τις ανάγκες των κατοίκων σε νερό.

Την περίοδο αυτή της πρώτης εγκατάστασης των προσφύγων στον οικισμό, υπήρχε

 πρόβλημα με το νερό δεδομένου ότι τα σημεία ύδρευσης δε επαρκούσαν. 

Πρόκειται για μια χρονική περίοδο όπου παρουσιάζεται μια αισθητή αύξηση του 

πληθυσμού με αναμενόμενη ανάλογη αύξηση των αναγκών για ύδρευση.

Είναι γεγονός πως στην μακραίωνη προσπάθεια του ανθρώπου για να ικανοποιήσει 

τις αυξημένες ανάγκες σε νερό αναπτύχθηκαν τεχνικές για την ανόρυξη, τη 

συγκέντρωση, την αποθήκευση και τη διανομή του, κατασκευάζοντας πηγάδια, 

φρεάτια και υδαταποθήκες όπως επίσης οργάνωναν και τρόπους μεταφοράς του,

 πετυχαίνοντας έτσι την καλύτερη διαχείρισή του.

Ο όρος "αρτεσιανό" αναφέρεται σε όλα τα υπό πίεση νερά που αναβλύζουν από μόνο τους από την γη

Η παλαιά αρτεσιανή βρύση με την υδαταποθήκη στον Καταχά αποτελεί μέρος της 

υδάτινης ιστοριογραφίας της περιοχής, είναι από τα πρώτα κοινοτικά υδρευτικά,

 είναι λοιπόν δημιούργημα λόγω της εγκατάστασης προσφύγων. Η ανέγερση του

 κτίσματος για την εξασφάλιση και διαχείριση του αρτεσιανού νερού είχε ως στόχο

 να εκσυγχρονιστεί το σύστημα υδροδότησης και να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε

 τρεχούμενο νερό από όλους τους κατοίκους του οικισμού. Έτσι το βασικό 

πλεονέκτημα της υδαταποθήκης στη βρύση του αρτεσιανού ήταν ότι αποτελούσε 

την πρακτικότερη και οικονομικότερη υδραυλική εγκατάσταση η οποία

 μεγιστοποιούσε την απόδοση της υδάτινης πηγής του.

Αρτεσιανό Νερό

Μία τεχνική που αναπτύχθηκε για να έχει δίπλα του ο άνθρωπος τρεχούμενο νερό

 που του επέτρεπε να μην εξαρτάται από πηγές νερού όπως είναι οι λίμνες και τα

 ποτάμια, ήταν και η ανόρυξη αρτεσιανών φρεατίων. Το όνομα «αρτεσιανό 

πηγάδι» προέρχεται από το όνομα της γαλλικής επαρχίας Αρτουά «Artois», η 

οποία στα ολλανδικά ονομάζεται Αρτεσιανό «Artesie». Κατά τον μεσαίωνα, 

Καρθισιανοί μοναχοί από το έτος 1126 της επαρχίας αυτής άνοιξαν πολλά 

αρτεσιανά φρεάτια.

Στα αρτεσιανά πηγάδια παλαιότερα, αλλά και στις γεωτρήσεις στα νεότερα χρόνια, 

το υπόγειο νερό έρεε με φυσικό τρόπο από κάτω προς την επιφάνεια με αναπήδηση.

 Αυτό οφείλεται στην πίεση που ασκείται στο νερό λόγου της υψομετρική διαφορά

 του υδροφόρου στρώματος του πηγαδιού και του υδροφόρου ορίζοντα του και

 επέτρεπε έτσι την ανάβλυση νερού δίχως τη βοήθεια αντλιών.
Για τον λόγο αυτό, αρχικά τα αρτεσιανά ονομάζονταν «ρέοντα πηγάδια». Τώρα

 ο όρος "αρτεσιανό" αναφέρεται σε όλα τα υπό πίεση νερά που αναβλύζουν από

μόνο τους από την γη. Η γεώτρηση των αρτεσιανών φρεατίων απαιτεί μεγάλες 

χρηματοοικονομικές επενδύσεις.

Στολίδι για την περιοχή 

Αρτεσιανά νερά υπήρχαν σε όλη την υδρολογική λεκάνη της Πιερίας, τα 

οποία εξυπηρετούσαν τις ανάγκες για άρδευση των καλλιεργειών αλλά και την

 ύδρευση των κατοίκων σε διάφορους οικισμούς της.
«Παιδάκι ακόμη και εγώ, γύρω στη δεκαετία του 80, στην περιοχή της

 «Μουτσάρας», η γεώτρηση που είχαμε (ανόρυξη 1954), για να ποτίζουμε τις

 καλλιέργειές μας τον χειμώνα μετατρέπονταν σε αρτεσιανό και ανέβλυζε νερό, με

 αποτέλεσμα άλλοτε να ταπώνουμε τη γεώτρηση και άλλοτε να ανοίγουμε μικρό

 κανάλι για να πηγαίνει το νερό στο μεγαλύτερο αποστραγγιστικό κανάλι δίπλα από

 το αγρόκτημά μας. Καθώς όμως οι καλλιέργειες αυξάνονταν, μεγάλωναν χρόνο 

με το χρόνο και οι απαιτήσεις για νερό, οπότε οι γεωτρήσεις αυξήθηκαν σε αριθμό

 και μεγάλωσαν σε βάθος Έτσι, τα αρτεσιανά νερά δυστυχώς στέρεψαν»

 αναφέρει ο Δημήτρης Ρουκάς M.Sc. Τεχν. Γεωπόνος Επιστημονικός

 Συνεργάτης Π.Ε. Πιερίας.