LA MATCHICHE
C’ est la danse nouvelle
Mademoiselle
Ainsi qu’ une Espagnole
Lascive et folle…
Il faut cambrer la taille
D’ un air canaille
Όταν εκδοθηκε το τραγουδι αυτό στην Γαλλια ηταν το 1905.Οι στιχοι αποδιδονται στους Paul Briollet/Leo Lelievre ,η μουσικη στον Paul Badia και η ενορχηστρωση-διασκευη στον Charles Borel-Clerc.Το τραγουδι εγινε προσωπικη επιτυχια (σε δισκους και σε εμφανισεις σε καμπαρε-μιουζικ χωλλ ) του Felix Mayol.H άλλη μεγαλη επιτυχια εκεινης της χρονιας ηταν το Fascination.
O ενορχηστρωτης,που για πολλους φερεται ως συνθετης της μελωδιας,πηρε παραγγελια το 1903 να γραψει ένα τραγουδι,που να λανσαρει κι ενα νέο χορο,για να ερμηνευσει στην πρεμιερα του στο café-concert «La Scala» ο σπουδαιος τραγουδιστης της εποχης Mayol (1872-1941).Οι οδηγιες ηταν να εχει η συνθεση ισπανικα στοιχεια και να θυμιζει λιγο εμβατηριο.
Ο τιτλος προηλθε από έναν χορο-της μοδας το 1870-με προελευση την Βραζιλια,που ονομαζεται La maxixa (μαστιχα) ,προδρομο της σαμπα.Η μελωδια βασιζεται στο μουσικο ιδιωμα zarzuela (ειδος ισπανικου λυρικου θεατρου και μουσικης) και τουλαχιστον σε τρια διαφορετικα ισπανικα κομματια.Τις πρωτοτυπες μελωδιες συνεθεσε ο Ramon Estelles βασισμενος σε νοτες του Carlos Gomez αλλα και στην μελωδια του La giralda(τραγουδι σε ρυθμο passo doble),δημιουργια του Eduardo Lopez Juarranz,που ακουσε οταν στην Ισπανια το 1905.Ορισμενες εκτελεσεις διπλα στο ονομα του Borel-Clerc εχουν ως στιχουργο τον Louis Gallini.Συμφωνα με μια εκδοχη το maxixe προερχεται απο την Μοζαμβικη,ενω αλλοι υποστηριζουν οτι ηταν γνωστο ως τανγκο απο το 1868 στο Ριο ντε Τζανειρο
Το τραγουδι,που ηταν τελικα ένα ελαφρυ εμβατηριο, ειχε τεραστια επιτυχια και ολοι οι διασημοι καλλιτεχνες της εποχης εσπευσαν να το συμπεριλαβουν στο ρεπερτοριο τους,όπως Maurice Chevalier/Dranem/Montel/Harry Fragson/Polin.Γυρω στο 1906 η παρτιτουρα με την φωτογραφια της Lucie de Matha κυκλοφορουσε στον Καναδα,με την υποσημειωση «η μεγαλυτερη επιτυχια του Παρισιου»
Σε αρκετες χωρες η συνθεση περασε ως εμβατηριο με τιτλο La sorella η La sorella march.Ο πατερας των περισσοτερων αμερικανικων εμβατηριων John Philip Sousa το ηχογραφησε μ’αυτόν τον τιτλο στις ΗΠΑ το 1910.Το 1906 ηχογραφηθηκε απο την Victor Orchestra.Αλλοι τιτλοι με τους οποιους εμφανιζεται η συνθεση ειναιAmour voisin,Esoagnole Estelle,Le polo.
Το 1928 όταν ο Αμερικανος συνθετης George Gershwin παρουσιασε στη Νεα Υορκη το μπαλετο του «Ενας Αμερικανος στο Παρισι» ζητησε πληροφοριες για το πιο αντιπροσωπευτικο τραγουδι της μπελ εποκ και ολοι συμφωνουσαν στο La matchiche.Ετσι χρησιμοποιησε μερικα δευτερολεπτα της μελωδιας για να δωσει πιο πολύ το πνευμα του Παρισιου.Στην δεκαετια του 20 οι δημιουργικοι Αμερικανοι πηγαιναν στην γαλλικη πρωτευουσα για να φορτισουν τις μπαταριες τους ως τμημα και υποχρεωση μιας πληρους καλλιτεχνικης εκπαιδευσης και ολοκληρωσης των μουσικων σπουδων τους.
Όταν το 1951 γυριστηκε το αμερικανικο μιουζικαλ,που περιεχει το μπαλετο(με κυριους χορευτες τον Τζην Κελλυ και την Λεσλι Καρον) με αδεια του συνθετη η ταινια τιτλοφορηθηκε An American in Paris.
To 1950 η συνθεση διασκευαστηκε στις ΗΠΑ από τους Mann Curtis (στιχοι) και Vic Mizzy(μουσικη) με τιτλο Choo ’n’ gum κι εγινε επιτυχια σε δισκους από την Teresa Brewer.Λιγο αργοτερα ηχογραφηθηκε από τους Dean Martin/Kitty Kallen/Andrews Sisters/Tanner Sisters(Αγγλια).Επισης απο Sarita Mondiel,Will Glahe,Annie Cordy,Maria Muldaarr,Arthur Fiedler.Στην Ελλαδα οι πιο γνωστες εκτελεσεις ειναι απο τους Κορωνη-Φιλανδρο και Λουκιανο Κηλαηδονη.
*Ευχαριστω τον Pepe Domenech Part,διευθυντικο στελεχος της ισπανικης RTVV για την βοηθεια του στην ανωτερω ερευνα (Νοεμβριος 2001).
No comments:
Post a Comment