ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΤΕΣΣΕΡΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΕΚΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟ ΔΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ

 Τάσος Τασιούλας

Η μελέτη της «Αττικό Μετρό» θα διαμορφώσει ουσιαστικά τον συγκοινωνιακό χάρτη της ευρύτερης περιοχής Θεσσαλονίκης. Τα σενάρια που εξετάζονται.

Το πλαίσιο των μείζονων έργων υποδομής στη Θεσσαλονίκη, που γίνονται και πρόκειται να γίνουν το επόμενο διάστημα, με στόχο την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού προβλήματος, που δεν εστιάζεται μόνο στο κέντρο της πόλης, αλλά στην ευρύτερη περιοχή, παρουσίασε ο αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύων, Πάρις Μπίλλιας, στην εκδήλωση "Θεσσαλονίκη: Βιώσιμη Κινητικότητα και Κυκλοφοριακό".

Πρόκειται για ένα πλέγμα παρεμβάσεων, πολλές από τις οποίες είναι σε εξέλιξη και άλλες δρομολογήθηκαν ή δρομολογούνται. Το σημαντικό είναι αυτό, διότι αν κάποιος εξετάσει μία προς μία τις παρεμβάσεις θα διαπιστώσει (δυστυχώς) ότι μετρούν δεκαετίες στον δημόσιο διάλογο (δηλαδή στα λόγια), αλλά από πράξεις...

Το σημαντικότερο όμως για την επαρκή αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού προβλήματος της Θεσσαλονίκης δεν προκύπτει άμεσα από τα έργα υποδομής, αλλά από τη μελέτη που εκπονεί η "Αττικό Μετρό ΑΕ" και ουσιαστικά θα διαμορφώσει έναν επίκαιρο (έπειτα από δεκαετίες) συγκοινωνιακό χάρτη της Θεσσαλονίκης.

Είναι η μελέτη, όπως είπε ο κ. Μπίλλιας, που "θα μας υποδείξει τη βέλτιστη χάραξη για τις επεκτάσεις του μετρό προς την βορειοδυτική Θεσσαλονίκη σε πρώτο χρόνο και αμέσως μετά προς το αεροδρόμιο 'Μακεδονία'. Επίσης με βάση την συγκοινωνιακή μελέτη θα προχωρήσει η αναγκαία αναδιάρθρωση των λεωφορειακών γραμμών, η θαλάσσια αστική συγκοινωνία και ίσως και τραμ".

Η συγκοινωνιακή μελέτη

Ήδη η συγκεκριμένη μελέτη έχει πάρει παρατάσεις και πλέον, σύμφωνα με πληροφορίες της Voria.gr, αναμένεται να ολοκληρωθεί ώς το τέλος του έτους.

Πρόκειται για μελέτη στην οποία καταγράφονται οι καθημερινές μετακινήσεις στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης και βάσει του συγκεκριμένου (και πολλών άλλων) στοιχείου αναμένεται να προσδιοριστούν τα έργα που πρέπει να γίνουν και οι παρεμβάσεις εκτός από εκείνα που έχουν δρομολογηθεί.

Άλλωστε, όπως χαρακτηριστικά είπε ο κ. Μπίλλιας, "για να ενισχύσουμε τη βιώσιμη αστική κινητικότητα πρέπει να εφαρμόσουμε πολιτικές απομάκρυνσης του ΙΧ αυτοκινήτου από το πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης. Αυτό όμως συνοδεύεται με έργα υποδομής, που θα υποβοηθούν αυτή την πολιτική".

Σύμφωνα με πληροφορίες  η συγκεκριμένη μελέτη περιλαμβάνει ήδη συγκεκριμένα στοιχεία από τις μετρήσεις των μετακινήσεων, που αναμένεται να είναι καθοριστικά για τις αποφάσεις τις οποίες θα ληφθούν στο εξής και κυρίως για την ιεράρχηση των έργων που πρέπει να γίνουν στην περιοχή.

Για παράδειγμα, η θαλάσσια αστική συγκοινωνία, που ακόμη εξετάζεται προσκρούει πλέον όχι μόνο στο θέμα της βιωσιμότητάς της, αλλά και στο ζήτημα της αποτελεσματικότητάς της. Όπως τόνιζαν αρμόδια τεχνικά στελέχη  "υπολογίστηκε ότι στη Θεσσαλονίκη γίνονται καθημερινά δύο εκατομμύρια μετακινήσεις. Σε ένα πιθανό σενάριο η θαλάσσια αστική συγκοινωνία θα εξυπηρετούσε 15.000 μετακινήσεις ημερησίως. Ο αριθμός είναι εξαιρετικά μικρός, οπότε δύσκολα μπορεί να αποτελέσει ένα έργο ανακούφισης του κυκλοφοριακού. Θα μπορούσε να υιοθετηθεί για άλλους λόγους, όμως δύσκολα δικαιολογείται ως αναγκαίο έργο συγκοινωνιακής υποδομής, που θα ιεραρχηθεί με προτεραιότητα έναντι άλλων".

Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι "η ευελιξία του τραμ θα μπορούσε να αποδειχθεί κρίσιμη για τη δημιουργία μιας ή περισσότερων γραμμών (συνδέσεων) στη Θεσσαλονίκη. Θα μπορούσε δηλαδή να πάει σε περιοχές που δεν μπορεί να πάει το μετρό, κυρίως λόγω υψηλού κόστους κατασκευής του τελευταίου. Μια πιθανή σύνδεση για παράδειγμα της Τούμπας και της Θέρμης με τραμ αντί μετρό, όταν το κόστος για την κατασκευή γραμμής τραμ είναι πολλαπλώς μικρότερο σε σχέση με το μετρό, θα μπορούσε να σταθεί".

Σε κάθε περίπτωση, όπως τονίζει ο κ. Μπίλλιας, "η μελέτη μετακινήσεων είναι αυτή που μπορεί με σοβαρά στοιχεία να μας δείξει ποια έργα έχουν υψηλό βαθμό βιωσιμότητας και αποτελεσματικότητας ανά περιοχή και έτσι να ληφθούν σοβαρές αποφάσεις για το μέσο που κατά περίπτωση εξυπηρετεί. Είναι η πρώτη φορά τα τελευταία πολλά χρόνια, που θα έχουμε στα χέρια μας πραγματικά δεδομένα και επίκαιρα στοιχεία, μέσα από μια σοβαρή επιστημονική μελέτη, η οποία θα υποστηρίζει στο εξής και τις αποφάσεις που λαμβάνονται για την πόλη και το κυκλοφοριακό της. Θα δούμε πού μπορεί να σταθεί μια γραμμή τραμ, πώς πρέπει να γίνει η χάραξη των επεκτάσεων του μετρό, πού είναι προτιμότερο να εξυπηρετηθούν οι περιοχές με αστικό λεωφορείο και να γίνει έτσι η βέλτιστη δυνατή αναδιάρθρωση των λεωφορειακών γραμμών, αλλά και να λυθούν ζητήματα, όπως για παράδειγμα στην περιοχή που εξυπηρετεί το City Train (δυτικός προαστιακός σιδηρόδρομος) να μην υπάρχει ταυτόχρονα και μετρό, εφόσον το πρώτο μέσο καλύπτει τις ανάγκες μετακίνησης των πολιτών".

Σενάρια

Το κρίσιμο στη συγκεκριμένη μελέτη είναι πάντως οι επεκτάσεις του μετρό και η εξυπηρέτηση όλων των περιοχών της Θεσσαλονίκης με μέσο σταθερής τροχιάς ή με το καλύτερο δυνατό μέσο μαζικής μετακίνησης, χωρίς κατασπατάληση πόρων και στον συντομότερο δυνατό χρόνο.

"Η βασική γραμμή του μετρό ολοκληρώνεται, αλλά προφανώς δεν είναι αρκετή, απαιτείται άμεσα να ξεκινήσουν οι διαδικασίες επέκτασης αρχικά προς τα βορειοδυτικά και αμέσως μετά προς το αεροδρόμιο. Για να έχουμε βιώσιμη αστική κινητικότητα πρέπει να έχουμε πολλά και αξιόπιστα μέσα μαζικής μεταφοράς", επισήμανε ο κ. Μπίλλιας και αναφέρθηκε στις εξελίξεις των δυο σημαντικότερων έργων υποδομής, του μετρό και του FlyOver στην περιφερειακή οδό Θεσσαλονίκης.

Σύμφωνα με πληροφορίες η συγκοινωνιακή μελέτη της "Αττικό Μετρό ΑΕ", περιλαμβάνει μια σειρά σεναρίων για τις επεκτάσεις του συγκεκριμένου μέσου. Τέσσερα σενάρια ετέθησαν υπόψη της Voria.gr και τα παρουσιάζουμε σήμερα:

1.Επέκταση βορειοδυτικά (Α' κλάδος): Βαρδάρι – οδός Λαγκαδά – Ευκαρπία – Νοσοκομεία (Παπαγεωργίου, 424 και μελλοντικά νέο Ογκολογικό).

2.Επέκταση βορειοδυτικά (Β' κλάδος): Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός – Αμπελόκηποι – Κορδελιό – Εύοσμος.

3.Επέκταση στην Τούμπα και την Πυλαία: Βαρδάρι – Μητροπόλεως – Λευκός Πύργος – Γρ. Λαμπράκη – Πυλαία – Ν. Ελβετία.

4.Επέκταση στο αεροδρόμιο "Μακεδονία" (εξετάζονται δυο εκδοχές): Πρώτη εκδοχή: Τερματικός σταθμός Μίκρας – Λεωφόρος Γεωργικής Σχολής (με στάσεις σε Σχολή Πολέμου – Hondos Center – Πράσινα Φανάρια) – Αεροδρόμιο "Μακεδονία". Δεύτερη εκδοχή: Τερματικός σταθμός Μίκρας – Λεωφόρος Γεωργικής Σχολής – Cosmos – αεροδρόμιο "Μακεδονία".

Βορειοδυτικά

Δεν είναι τυχαίο ότι ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, επισήμανε προσφάτως πως μέσω της συγκεκριμένης μελέτης (Μελέτη Ανάπτυξης Μετρό Θεσσαλονίκης), που ολοκληρώνεται το επόμενο διάστημα, θα καθοριστεί το πού θα κατασκευαστούν οι σταθμοί της επέκτασης στα βορειοδυτικά, κάτι που σημαίνει ότι ενδέχεται να γίνουν τροποποιήσεις στον υφιστάμενο χάρτη, που έδινε ως χάραξη την εξής (με κυκλική μορφή): Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός – Επτάλοφος – Μενεμένη – Κορδελιό – Εύοσμος – Ηλιούπολη – Σταυρούπολη – Πολίχνη – Νεάπολη (μήκος περίπου 11 χλμ.).

Νοτιοανατολικά

Ειδικά στην επέκταση νοτιοανατολικά, στο αεροδρόμιο "Μακεδονία", έχουν προκύψει μια σειρά από ζητήματα, τα οποία εξετάζονται στη μελέτη της "Αττικό Μετρό ΑΕ" και έχουν να κάνουν με τις στάσεις, που θα καθορίσουν και την τελική χάραξη. Ένα παράδειγμα είναι ότι οι μετακινήσεις που αφορούν στο εμπορικό κέντρο Mediterranean Cosmos είναι περισσότερες κι από τις μετακινήσεις που αφορούν στο ίδιο το αεροδρόμιο "Μακεδονία", οπότε καθίσταται κρίσιμο (ή σωστότερα επωφελές) να διέλθει κι από εκεί ένα μέσο σταθερής τροχιάς... Επίσης, εξετάζεται εάν στη συγκεκριμένη επέκταση το μετρό θα είναι υπέργειο ή υπόγειο με ανοιχτό όρυγμα (όπως στη διαδρομή Νέα Ελβετία – Αμαξοστάσιο) ή αν θα γίνει με ημιόρυγμα, δίπλα στη χάραξη της Λεωφόρου Γεωργικής Σχολής. Πολλά για την τελική επιλογή πιθανώς να εξαρτηθούν κι από το πολεοδομικό σχέδιο του δήμου Πυλαίας – Χορτιάτη για την περιοχή, εάν προκύψει μια ζώνη χωρίς απαλλοτριώσεις, στην οποία θα μπορεί να "πατήσει" το μετρό, όπως πολλά θα κριθούν κι από τις εκσκαφές που θα απαιτηθούν για τις συνδέσεις και τις στάσεις (π.χ. για την εξυπηρέτηση του Cosmos ή ακόμη και του νέου γηπέδου του Άρη).

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες εξετάζεται επίσης η πιθανότητα πλέον η επέκταση νοτιοανατολικά να μην τερματίζει στο αεροδρόμιο "Μακεδονία", αλλά να φτάνει μέχρι το ThessIntec.

Οριστικά αποτελέσματα θα δώσει η συγκεκριμένη μελέτη μέχρι το τέλος του έτους, όπως τουλάχιστον υπολογίζουν οι αρμόδιοι.