Μυστήριο με το Voyager 1: Περίεργα δεδομένα από το παλιό διαστημόπλοιο

Αναζητείται η αιτία.

Κώστας Μαυραγάνης

Ένα μυστήριο προσπαθεί να επιλύσει η ομάδα μηχανικών που επιβλέπει το εμβληματικό διαστημόπλοιο Voyager 1 της NASA: Το παλιό σκάφος, που πετά σε απόσταση 23,3 δισεκατομμυρίων χλμ από τη Γη, λειτουργεί κανονικά, στέλνοντας και εκτελώντας εντολές από τον πλανήτη μας και συλλέγοντας και στέλνοντας επιστημονικά δεδομένα, ωστόσο οι αναφορές από το σύστημα AACS (articulation and control system) δεν αντανακλούν αυτά που πραγματικά λαμβάνουν χώρα στο διαστημόπλοιο.

Το AACS ελέγχει τον προσανατολισμό του 45 ετών σκάφους και, μεταξύ άλλων, διατηρεί την κεραία του στραμμένη προς τη Γη, επιτρέποντάς του να στέλνει δεδομένα στον πλανήτη μας. Όλα τα σημάδια δείχνουν πως το AACS λειτουργεί ακόμα, μα τα δεδομένα τηλεμετρίας που επιστρέφει δεν είναι έγκυρα- για παράδειγμα, τα δεδομένα μπορεί να φαίνονται να παράγονται τυχαία, ή να μην αντανακλούν οποιαδήποτε πιθανή κατάσταση στην οποία θα μπορούσε να είναι το σύστημα.

Το ζήτημα που έχει προκύψει δεν έχει προκαλέσει ενεργοποίηση κάποιου από τα συστήματα αντιμετώπισης προβλημάτων στο σκάφος, που είναι σχεδιασμένα να το βάζουν σε «safe mode», όπου λαμβάνουν χώρα μόνο οι απαραίτητες λειτουργίες, μέχρι οι μηχανικοί να προβούν σε διάγνωση. Το σήμα του επίσης δεν έχει αποδυναμωθεί, κάτι που δείχνει ότι η κεραία παραμένει στραμμένη όπως πρέπει προς τη Γη.

Η ομάδα θα συνεχίσει να παρατηρεί στενά το σήμα, καθώς προσπαθεί να διαπιστώσει εάν τα άκυρα δεδομένα έρχονται απευθείας από το AACS ή άλλο σύστημα που εμπλέκεται στην παραγωγή και αποστολή δεδομένων τηλεμετρίας. Μέχρι να γίνει κατανοητή καλύτερα η φύση του προβλήματος, η ομάδα δεν μπορεί να προβλέψει κατά πόσον αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει το για πόσο το σκάφος θα μπορεί να συλλέγει και να αποστέλλει επιστημονικά δεδομένα.

Το Voyager 1 είναι σε απόσταση 23,3 δισ. χιλιομέτρων από τη Γη, και το φως χρειάζεται 20 ώρες και 33 λεπτά για να φτάσει από εκεί σε εμάς. Αυτό σημαίνει πως χρειάζονται περίπου δύο ημέρες για να αποσταλεί ένα σήμα στο σκάφος και ληφθεί απάντηση. Το «αδελφό» σκάφος, Voyager 2, είναι σε απόσταση 19,5 δισ. χιλιομέτρων από τη Γη και λειτουργεί κανονικά.

Τα δύο διαστημόπλοια εκτοξεύτηκαν το 1977 και λειτουργούν για πολύ περισσότερο καιρό από ό,τι είχε σχεδιαστεί αρχικά. Επίσης, είναι τα μόνα σκάφη που συλλέγουν δεδομένα από το διαστρικό Διάστημα.