Thessaloniki Helexpo Forum: Η Ευρώπη των Περιφερειών: 

Ο δρόμος 

για την οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη

Ο ρόλος των Περιφερειών στον δρόμο προς την οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη και όλες οι ευκαιρίες που δημιούργησε η πανδημία σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναλύθηκαν στο πάνελ «Η Ευρώπη των Περιφερειών: Ο δρόμος για την οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη» του Thessaloniki Helexpo Forum, που διοργανώνει στο Συνεδριακό Κέντρο «Ι. Βελλίδης» η ΔΕΘ-Helexpo.

Οι πόροι της κοινωνικής συνοχής είναι ο μόνος τρόπος για να ανακάμψει η οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα στην πανδημία, όπως ανέφερε ο πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, κ. Απόστολος Τζιτζικώστας, από το βήμα του Thessaloniki Helexpo Forum. Ο ίδιος σημείωσε μάλιστα πως η Ευρώπη άλλαξε τους κανονισμούς, που πλέον επιτρέπουν σε κράτη μέλη και Περιφέρειες να χρησιμοποιήσουν πιο γρήγορα, εύκολα και αποτελεσματικά τα κονδύλια κοινωνικής συνοχής, για να τα κατευθύνουν εκεί όπου υπάρχει πρόβλημα εξαιτίας της κρίσης. «Έτσι θα αντιμετωπίσουμε καλύτερα την πανδημία, έτσι, από τα κονδύλια αυτά κατευθύναμε 80 εκατ. ευρώ στην Κεντρική Μακεδονία στα νοσοκομεία μας» είπε, αναφερόμενος και στο πρόγραμμα στήριξης μικρομεσαίων επιχειρήσεων, «Διέξοδος», μέσω του οποίου θα κατευθυνθούν 150 εκατ. ευρώ για τη στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην περιοχή μας.

Μεγάλη πρόκληση θα είναι για την Ελλάδα να αξιοποιηθούν όλα τα διαθέσιμα ευρωπαϊκά κονδύλια, αλλά παράλληλα και σημαντική ευκαιρία, ώστε η χώρα να επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα και να πετύχει μια αειφόρο ανάπτυξη, σύμφωνα με την Ευρωπαία Επίτροπο Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, κα Elisa Ferreira. Η κα Ferreira τόνισε πως η Ελλάδα πέρασε μια επώδυνη δεκαετία, με θυσίες και προσπάθειες από τον ελληνικό πληθυσμό και πάνω που είχε αρχίσει να ανακάμπτει, ενέσκηψε η πανδημία που διέκοψε την ανοδική αυτή πορεία. Όπως είπε όμως, η Ελλάδα δεν είναι η μόνη, αφού μεγάλη είναι η πίεση στα συστήματα υγείας αλλά και στις οικονομίες και των άλλων ευρωπαϊκών κρατών. «Η Ευρώπη είναι εδώ για να βοηθήσει στην ανάκαμψη και για να αντιμετωπίσετε τις προκλήσεις του μέλλοντος» είπε, αναφερόμενη αναλυτικά σε όλα τα διαθέσιμα κονδύλια και προγράμματα. «Σε κάθε κρίση υπάρχει ελπίδα, υπάρχει φως» σημείωσε. 

Ο χρόνος είναι το κλείδι στο Ταμείο Ανάκαμψης, που δεν έχει ιδιαίτερη ευελιξία δυναμικής κίνησης ανάμεσα στα έργα ούτε χρονική ευελιξία, ανέφερε από την πλευρά του ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης, εξηγώντας πως το σύνολο του διαθέσιμου χρόνου είναι πέντε χρόνια. «Το Ταμείο δεν δουλεύει απολογιστικά, δηλαδή δεν πληρώνεσαι με βάση τα τιμολόγια, όπως σε άλλα ευρωπαϊκά προγράμμα, αλλά με βάση ορόσημα και στόχους. Αν επιτυγχάνονται αυτά, τότε υπάρχουν πληρωμές. Αν όχι, δεν υπάρχουν» είπε, εξηγώντας πως αν στο τέλος της περιόδου, δεν έχουν επιτευχθεί οι στόχοι  και τα ορόσημα, τα χρήματα θα χαθούν και θα πρέπει το κράτος να βρει δικούς του πόρους για να ολοκληρώσει τα έργα. Μάλιστα, ο κ. Σκυλακάκης τόνισε ότι πρόκειται για ένα πολύ πιο δύσκολο στοίχημα από ότι ήταν ο στόχος των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004.

Στη συζήτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη ανάμεσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο της Ευρώπης για το Ταμείο Ανάπτυξης αναφέρθηκε ο πρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κ. Younous Omarjee, τονίζοντας πως διαπιστώνεται μια ανησυχία σχετικά με τον δημοκρατικό έλεγχο των πόρων, αλλά και με την αποκέντρωση. Κάλεσε δε τα ίδια τα κράτη να διασφαλίσουν ότι τα χρήματα δεν θα κατανεμηθούν εις βάρος των λιγότερο αναπτυγμένων περιφερειών της κάθε χώρας.

Στη γερμανική εμπειρία στη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, κ. Armin Laschet, ο οποίος μάλιστα τόνισε πως ένα μεγάλο μάθημα από την πανδημία ήταν πως πρέπει να υπάρχει διασυνοριακή συνέργεια, για να μην κλείσουμε ποτέ ξανά τα εξωτερικά μας σύνορα. Τόνισε δε πως τώρα πρέπει να ενδυναμωθεί η Νότια Ευρώπη και να ληφθούν από κοινού αποφάσεις για το ευρωπαϊκό μέλλον.

«Χρυσή ευκαιρία» για να αναθεωρηθούν πολλά πράγματα στην αυτοδιοίκηση α’ και β’ βαθμού χαρακτήρισε την πανδημία ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, κ. Δημήτρης Παπαστεργίου, σημειώνοντας πως η χρονιά που περάσαμε ήταν κακή, αλλά και διδακτική. Στο πλαίσιο αυτό τόνισε πως πρέπει να εκμεταλλευτούμε και τον παραμικρό πόρο σε σχέση με τα διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα, να μην υπάρξουν μεμονωμένες προσεγγίσεις, να γίνει μια ολιστική αντιμετώπιση των παρεμβάσεων στις πόλεις και να καταβληθεί προσπάθεια για τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής.

Χωρίς τη συμμετοχή της αυτοδιοίκησης δεν θα ήταν δυνατή η διαχείριση της πρώτης φάσης της πανδημίας, είπε από την πλευρά του ο υφυπουργός Εσωτερικών, κ. Θεόδωρος Λιβάνιος. Τόνισε δε πως ετοιμάζεται μια μεγάλη αλλαγή σε συνεργασία με την ΚΕΔΕ και την ΕΝΠΕ με σκοπό να αλλάξει το μοντέλο της χώρας και να γίνει μια γενναία αναδιανομή αρμοδιοτήτων από την κυβέρνηση προς την αυτοδιοίκηση. «Ο πολίτης πρέπει να ξέρει πού να απευθύνεται. Ο κανόνας της εγγύτητας θα είναι ο βασικός κανόνας που θα θέσουμε» είπε, σημειώνοντας ότι στόχος θα είναι να περάσει η κυβέρνηση από την άσκηση τοπικής πολιτικής στη χάραξη εθνικών στρατηγικών.

Μοναδική ευκαιρία αποτελεί η υγειονομική κρίση, όσο κι αν αυτό ακούγεται οξύμωρο, για να δείξει τη συνοχή, την αλληλεγγύη και τις αντοχές της, όπως τόνισε ο Περιφερειάρχης Αττικής, κ. Γιώργος Πατούλης, ο οποίος υπογράμμισε την ανάγκη να έχουν οι Περιφέρειες πρωταγωνιστικό ρόλο στην επόμενη μέρα. 

Στη γαλλική εμπειρία απέναντι στην υγειονομική κρίση αναφέρθηκε τέλος ο πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Γαλλίας, κ. Renaud Muselier. Τόνισε δε πως η Ευρώπη κατέδειξε μέσα στην πανδημία ότι μπορεί ενωμένη να λύσει όλα τα προβλήματα και έχει την ικανότητα να συνάψει συμφωνίες με όλες τις κυβερνήσεις, που να αφορούν τους διάφορους τομείς που θα ενισχυθούν, όπως ο τουρισμός, η ενέργεια, το περιβάλλον και γενικότερα η οικονομία. Ανέφερε επίσης πως είναι σημαντικό να εξηγήσει η Ευρώπη στους Ευρωπαίους πολίτες που υποφέρουν πού θα πάνε όλα αυτά τα εκατομμύρια ευρώ που ακούγονται, ώστε να είναι βέβαιοι ότι όλα αυτά δεν είναι αερολογίες και θα επηρεάσουν τις ζωές τους. 

Το πάνελ συνδιοργανώθηκε με την Ένωση Περιφερειών Ελλάδος και ήταν υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Περιφερειών.

Τον συντονισμό έκανε η δημοσιογράφος, κα Ελένη Βαρβιτσιώτη.