Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗΣ ΕΞΗΓΕΙ

Κάνεις σαν να μη συμβαίνει τίποτα.

Χαμογελάς μηχανικά για να κρύψεις την αμηχανία σου.

Προσπαθείς όπως-όπως να βγάλεις νόημα από τα συμφραζόμενα.

Μερικές μόνο από τις αντιδράσεις σου ακούγοντας μια λέξη που δεν έχεις ιδέα τι σημαίνει, αλλά δεν πρόκειται και επ’ ουδενί να το παραδεχθείς.

Γιατί κακά τα ψέματα, σε όλους μας έχει τύχει μια έστω φορά ν’ ακούσουμε κάτι… λόγιο και (αντί να ρωτήσουμε τι σημαίνει) να κουνήσουμε συγκαταβατικά το κεφάλι.

Κατάσταση που μπορεί να προκληθεί με λέξεις όπως, για παράδειγμα, οι εξής:

Βυσσοδομώ

Αυτό που περιγράφει είναι πολύ οικείο. Δυστυχώς οι ρουφιάνοι και οι μουλωχτοί είναι πολλοί γύρω μας. Αυτή καθαυτή όμως η λέξη που χαρακτηρίζει τον τρόπο που ενεργούν οι «Χλαπάτσες» τούτου του κόσμου παραπέμπει (τουλάχιστον) σε πρύτανη. Εκτός αν ξέρεις πολλούς που να μπορούν να σου εξηγήσουν ότι είναι μεταφορική και σημαίνοντας στην κυριολεξία «χτίζω στο βάθος» (βυσσός=βυθός) αναφέρεται σε δολοπλοκία, μηχανορραφία και λοιπές ύπουλες πράξεις.

Δανδης

Μεταξύ μας, η συντριπτική πλειοψηφία όσων φτάσει στ’ αυτιά τους θεωρούν ότι παράκουσαν. Πιστεύουν ότι κάποιος αναφέρθηκε στον Τίτο Βανδή (ή στον πατέρα της Δέσποινας). Και εδώ που τα λέμε δεν μπορείς να τους αδικήσεις. Είναι υπερβολικά εξειδικευμένη λέξη. Και όλο πιο σπάνια η χρήση της από τη στιγμή που το ίδιο πράγμα στο οποίο αναφέρεται το περιγράφουν χαρακτηριστικότερα λήμματα όπως το «ψώνιο» ή ο «κλαρινογαμπρός».

Πανάκεια

Πολλοί τη χρησιμοποιούν, λίγοι ξέρουν τι σημαίνει, ελάχιστοι μπορούν να πουν από πού προέρχεται. Αναφερόμενη στην ομώνυμη θεότητα της μυθολογίας, θέλει να δηλώσει την έννοια του «φαρμάκου που θεραπεύει τα πάντα». Και συντασσόμενη συνήθως με άρνηση («δεν είναι πανάκεια») περιγράφει τη μη ρεαλιστική ανάγκη του ανθρώπου (και ειδικά του Έλληνα) να βρίσκει μια λύση για όλα το πακέτο προβλημάτων του.

Συνδαιτυμόνας

Είναι «πιασάρικη» λέξη. Αν μη τι άλλο ψαρωτική. Όσο εύκολο είναι όμως να πουλήσεις μούρη λέγοντάς την, άλλο τόσο συχνό είναι το να χρησιμοποιείται λάθος. Γιατί πολλοί υιοθετούν τη λανθασμένη εντύπωση ότι περιγράφει τον «φίλο», κάποιον που κάνεις συστηματικά παρέα μαζί του. Ενώ στην πραγματικότητα αναφέρεται ΜΟΝΟ σε αυτόν που κάθεται στο ίδιο τραπέζι και γευματίζει εκείνη την ώρα μαζί σου.