EΛΛΗΝΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕ ΖΕΠΕΛΙΝ

Στο τιμόνι ενός γερμανικού αερόπλοιου «Ζέπελιν» που πετάει ήδη πάνω από τους ευρωπαϊκούς ουρανούς βρίσκεται ένας έλληνας επιστήμονας.

Αποστολή του είναι η αναλυτική καταμέτρηση των ατμοσφαιρικών ρύπων στην Ευρώπη. Αποτελεί τμήμα του πανευρωπαϊκού προγράμματος μεγάλης κλίμακας Pegasos («Πήγασος»), το οποίο περιλαμβάνει 26 ερευνητικές ομάδες από 15 ευρωπαϊκές χώρες.

Συντονιστής του προγράμματος είναι ο Σπύρος Πανδής, καθηγητής του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών και αναπληρωτής διευθυντής του Ινστιτούτου Επιστημών Χημικής Μηχανικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΕΧΜΗ/ΙΤΕ), με έδρα την Πάτρα.

Ο κ. Πανδής, αφού αποφοίτησε από το Τμήμα Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, πήρε το διδακτορικό του το 1991 από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνια (Caltech). Διετέλεσε καθηγητής στο αμερικανικό πανεπιστήμιο Carnegie Mellon έως το 2004, οπότε επέστρεψε στην Ελλάδα για να διδάξει στο Πανεπιστήμιο Πατρών.

Το πρόγραμμα Pegasos, που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του 7ου Προγράμματος Πλαισίου για την Έρευνα, θα μελετήσει την επίδραση της ατμοσφαιρικής χημείας στις κλιματικές αλλαγές. Τα ευρήματά του αναμένεται να βοηθήσουν στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα πάνω από την Ευρώπη, ενώ θα συμβάλουν και στην επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής.

Τα «εγκαίνια» του «Ζέπελιν» έγιναν στις 4 Μαΐου στο Φριντριχσάφεν της Γερμανίας. Ήδη από τα μέσα Μαΐου, το αερόπλοιο, το οποίο έχει μετατραπεί σε ιπτάμενο εργαστήριο για τη μελέτη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και στο οποίο επιβαίνει μία διεθνής ομάδα 15 επιστημόνων και τεχνικών, πραγματοποιεί ένα ταξίδι δύο εβδομάδων πάνω από την Ολλανδία.

Η δεύτερη αποστολή θα πραγματοποιηθεί στις αρχές Ιουνίου και θα διαρκέσει πέντε εβδομάδες. Το αερόπλοιο θα πετάξει πάνω από την Ιταλία και την Αδριατική, ενώ στο ταξίδι της επιστροφής του θα περάσει πάνω από τις Άλπεις και τη Γαλλία. Το ταξίδι του αερόπλοιου θα ολοκληρωθεί τον Απρίλιο του 2013, με μετρήσεις που θα γίνουν στη Βόρεια Ευρώπη, κυρίως στη Φινλανδία, και θα κρατήσουν δύο μήνες.

Όλες οι αποστολές θα καλύπτονται παράλληλα και από σταθμούς εδάφους. Έτσι, οι επιστήμονες θα μπορούν άμεσα να συγκρίνουν τα επιστημονικά δεδομένα των πτήσεων με αυτά των μετρήσεων των σταθμών εδάφους, αλλά και με εκείνα των δορυφόρων. Στην Ελλάδα μετρήσεις θα γίνουν στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, το Ηράκλειο και τη Μυτιλήνη.

Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν το «Ζέπελιν» που κινείται αργά και χαμηλά, για να μελετήσουν με μεγαλύτερη λεπτομέρεια τι ακριβώς συμβαίνει στους διάφορους ρύπους στα δύο χιλιόμετρα που βρίσκονται στο κατώτερο επίπεδο της ατμόσφαιρας. Πρόκειται για το πιο χημικά ενεργό τμήμα της ατμόσφαιρας, στο οποίο οι εκπεμπόμενοι ρύποι αντιδρούν με τη βοήθεια του ηλιακού φωτός και δημιουργούν μια νέα σειρά δευτερογενών ρύπων (ατμοσφαιρικά μικροσωματίδια, όζον κ.λπ.), οι οποίοι συχνά είναι ακόμα πιο επικίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία από τις αρχικές χημικές ενώσεις.

Το αερόπλοιο, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του ΙΕΧΜΗ/ΙΤΕ, μπορεί να πετάει αργά μέχρι και 24 ώρες συνεχώς σε αυτό το στρώμα αέρα, να σταματάει όταν χρειάζεται, να ανεβαίνει ή να κατεβαίνει. Κατά τη διάρκεια των πτήσεων θα μεταφέρει πάνω από χίλια κιλά προηγμένου επιστημονικού εξοπλισμού.