"Κάλπικη λίρα": 5 πράγματα που πρέπει να ξέρεις για μια από τις κορυφαίες ελληνικές ταινίες

Με αφορμή την πρώτη προβολή στους κινηματογράφους της ταινίας "Κάλπικη λίρα" πριν από ακριβώς 64 χρόνια, ας ρίξουμε μια ματιά σε πέντε στοιχεία που είναι λιγότερο ή περισσότερο γνωστά.

Ήταν 28 Δεκεμβρίου 1955 όταν στις κινηματογραφικές αίθουσες προβλήθηκε μια ταινία που έμελλε να γραφτεί στην ιστορία ως μια από τις κορυφαίες του ελληνικού σινεμά. Ο λόγος για την "Κάλπικη Λίρα" του Γιώργου Τζαβέλλα.

Μια ηθογραφική, σπονδυλωτή ταινία, με κωμική, αισθηματική και δραματική διάθεση και πρωταγωνιστές ουκ ολίγους αστέρες του ελληνικού κινηματογράφου, όπως τους Βασίλη Λογοθετίδη, Ίλια Λιβυκού, Ορέστη Μακρή, Μίμη Φωτόπουλο, Σπεράντζα Βρανά, Δημήτρη Χορν και Έλλη Λαμπέτη.

Με αφορμή την πρεμιέρα της κορυφαίας αυτής ταινίας στους κινηματογράφους πριν από 64 χρόνια, ας ρίξουμε μια ματιά σε κάποια πράγματα που την αφορούν:

1. Πρώτη ελληνική σπονδυλωτή ταινία

Η "Κάλπικη λίρα" είναι η πρώτη σπονδυλωτή ταινία στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου. Αποτελείται από τέσσερις ιδιαίτερες μικρές ιστορίες με κοινό στοιχείο μια κάλπικη λίρα που μεταφέρεται από τη μία ιστορία στην άλλη. Στην ταινία υπάρχει αφηγητής, που συνδέει τις τέσσερις αυτές ιστορίες, ο οποίος και κλείνει την ταινία με τη φράση: "κάλπικη δεν είναι η λίρα σε αυτή την ιστορία... κάλπικο είναι, γενικά το χρήμα...", που αποτελεί και το κεντρικό νόημα του όλου φιλμ, ότι δηλαδή η μονομανής επιδίωξη του πλούτου οδηγεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και με όλους τους διάφορους χαρακτήρες των ανθρώπων σε μια κάλπικη ζωή.

2. Ρεκόρ εισπράξεων

Η ταινία, παρά τα πενιχρά της μέσα έκανε επιτυχημένο πέρασμα από τις κινηματογραφικές αίθουσες, καθώς τη σεζόν που προβλήθηκε έκοψε 211.780 εισιτήρια, ρεκόρ για την εποχή.

3. Μία από τις 1.000 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών παγκοσμίως

Μία από τις μεγαλύτερες διακρίσεις της ταινίας υπήρξε αυτή του Ζορζ Σαντούλ, που την κατέταξε μέσα στις 1000 καλύτερες ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου όλων των εποχών. Το 1985 28 κριτικοί τη συμπεριέλαβαν μέσα στις 10 καλύτερες ελληνικές ταινίες όλων των εποχών. Αξιοσημείωτο είναι ότι το 1955, στη Σοβιετική Ένωση, προβλήθηκε σε 1000 κινηματογραφικές αίθουσες ταυτόχρονα.

4.  Διεθνή βραβεία

Η ταινία διέγραψε αξιοπρόσεκτη πορεία εκτός συνόρων ενώ όπου και αν "ταξίδεψε" την υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό.

Βραβεύτηκε στα φεστιβάλ Βενετίας, Μπάρι και Μόσχας ενώ είχε και επίσημη συμμετοχή στο φεστιβάλ των Καννών και σε αυτό του Κάρλοβι Βάρι.

5. Επανακυκλοφορία

Στις 15 Απριλίου του 2012 η ταινία επανακυκλοφόρησε στις αίθουσες των κινηματογράφων. Γεγονός που αποτελούσε μία ακόμα πρωτοπορία για την ταινία, καθώς τέτοια επανακυκλοφορία δεν είχε ξαναγίνει σε ελληνικό έργο. Αυτή την πρωτοβουλία την πήρε ο κινηματογραφικός οργανισμός Καραγιάννης - Καρατζόπουλος, που ανέλαβε την ψηφιοποίηση της ταινίας. Σε αυτή τη μορφή προστέθηκε και χρώμα, σε σκηνές όπου εμφανίζεται η λίρα.